Waardering van de baas is productief

De bedrijfsleider die zijn medewerkers af en toe een schouderklopje geeft, is bijzonder productief bezig. Dat blijkt uit een studie van een onderzoeker aan de Nederlandse Rijksuniversiteit van Groningen (RUG). Door een waarderend gebaar kan de bedrijfsleider immers de motivatie van het personeel stimuleren.

Motivatieproblemen vormen volgens de Nederlandse RUG-onderzoeker Maarten Boksem een belangrijke oorzaak van chronische vermoeidheid en depressies bij werknemers. Een bedrijfsleider die een schouderklopje geeft, heeft voor de onderneming dan ook bijzonder veel nut.

Boksem stelde vast dat vermoeid personeel niet alleen meer fouten maakt, maar ook minder gemotiveerd is om te de ontstane fouten te herstellen. "Wanneer mensen vermoeid zijn, hebben ze oog minder interesse in eventuele fouten," aldus de RUG-onderzoeker. "Maar die vermoeidheid is in veel gevallen ingegeven door een gebrek aan motivatie."

Volgens Boksem maken mensen onbewust een kost-baten analyse over de opdracht die ze moeten uitvoeren. "Ze werken naar een bepaald doel, net zoals een roofdier dat op jacht gaat," stipt hij aan. "Alleen is de prooi op de werkvloer veel abstracter."

Maar als die beloning - zij het in de vorm van een compliment van de baas of door een promotie - er niet komt, ontstaat er volgens de onderzoeker een motivatieprobleem. Dat zou volgens hem veel te maken hebben met een tekort aan de aanmaking van dopamine, een stof die ervoor zorgt dat het lichaam tot actie overgaat.

Positieve impulsen zouden daarbij zorgen voor de aanmaak van dopamine en dus rechtstreeks bijdragen tot de productiviteit van medewerkers. Een chronisch tekort aan dopamine zou daarentegen zorgen voor vermoeidheidskwalen, die een negatieve invloed hebben op de prestaties van het bedrijf.

Shell heeft geen weet van energiecrisis

Oliegigant Shell heeft het voorbije jaar minder olie geproduceerd dan de jaren voordien. Dat is volgens het bedrijf vooral te wijten aan de orkanen in de Golf van Mexico, die de oliewinning zwaar gehinderd en zelfs opgeschort heeft. Opmerkelijk genoeg boekt Shell met die mindere productie toch een winstrecord. Dat heeft het bedrijf dan weer te danken aan de bijzonder hoge olieprijzen, waar de producenten blijkbaar meer dan een vaatje hebben van meegepikt.

Shell maakte bekend dat het voorbije jaar een winst van 20 miljard euro werd geboekt. Daarmee boekte het bedrijf een absoluut record, dat vooral te danken is aan de aanhoudend hoge prijzen van de olie. De winstmarge van 2005 ligt ook 37 procent hoger dan die van het jaar voordien.

Maar die recordwinst gaat gepaard met een daling van de productie. Die lag tijdens het laatste kwartaal van vorig jaar op 3,5 miljoen vaten per dag, tegenover 3,8 miljoen vaten tijdens dezelfde periode het jaar voordien. Die daling is gedeeltelijk te wijten aan de orkanen die het voorbije jaar de Golf van Mexico hebben getroffen. Daarbij werd behoorlijk wat schade aangericht aan allerlei boorplatforms. Door de hoge olieprijzen stegen echter ook de winsten per vat, zodat de lagere productie meer dan gecompenseerd werd.

Navo doet mee aan Olympische Spelen

De Navo wordt tijdens de Olympische Winterspelen in het Italiaanse Turijn ingeschakeld in de beveiliging. Het militair bondgenootschap zet naar eigen zeggen twee Awacs-vliegtuigen in om het luchtruim boven de stad te beveiligen. Dat heeft een Navo-woordvoerder woensdag bekendgemaakt.

Van 10 tot 26 februari worden in Turijn de Olympische Winterspelen georganiseerd. Net zoals andere evenementen eerder, heeft de organisatie de NAVO aangesproken om mee te helpen aan de beveiliging met behulp van twee Awacs-radartoestellen.

Het is niet de eerste keer dat de NAVO bijspringt bij de beveiliging van grote evenementen. Eerder gebeurde dat al tijdens Olympische Spelen van 2004 in Athene en het bezoek van paus Benedictus XVI aan Keulen. Ook tijdens het Wereldkampioenschap voetbal in Duitsland van 9 juni tot 9 juli zullen Awacs-toestellen worden ingezet.

Oliegelden voor nieuw vliegdekschip?

De Russische marine moet minstens één nieuw vliegdekschip bouwen. Dat heeft admiraal Vladimir Masorin verteld tegenover het Russische persbureau Interfax. Hij merkte op dat de Russische marine verscheidene vliegdekschepen nodig heeft. Door de gestegen olieprijzen heeft de Russische regering weer meer middelen ter beschikking en kunnen de budgetten voor de verschillende legeronderdelen worden opgetrokken.

De financiële problemen na de instorting van de Sovjet-Unie en het Rode Leger verplichtte de Russische marine om een aantal grote schepen af te stoten, terwijl andere jarenlang geïmmobiliseerd werden door een gebrek aan brandstof en wisselstukken. Door de stijgende olieprijzen krijgt de Russische vloot nu echter opnieuw grotere budgetten ter beschikking. In Sint-Petersburg werd inmiddels begonnen met de bouw van een nieuw fregat, het eerste groot marineschip dat in Rusland tijdens de voorbije vijftien jaar wordt gebouwd.

Admiraal Masorin vertelde dat zijn marine in totaal twintig fregatten zou laten bouwen. Die zouden allemaal uitgerust worden met kruisraketten voor lange afstand. De marine-baas voegde daar meteen enkele vliegdekschepen aan toe. "We hebben geen twintig exemplaren nodig, zoals de Verenigde Staten, maar toch moeten we over enkele vliegdekschepen kunnen beschikken," waarschuwde hij.

Op dit ogenblik heeft de Russische marine één operationeel exemplaar, de Admiraal Kuznetsov, maar die heeft sinds de instorting van de Sovjet-Unie in 1991 nauwelijks zijn haven verlaten. Bij oefeningen in de Atlantische Oceaan, in de loop van vorig jaar, crashte één van de vliegtuigen bij een landingsmaneuver. De Russische media maakten daarbij gewag van een armzalige training van de piloten, die door gebrek aan geld nog nauwelijks vluchtervaring konden opdoen.

In de media wordt geregeld gehamerd op de erbarmelijke situatie van het Russische marine. Een vliegdekschip is volgens Masorin absoluut nodig om de vaardigheden van de zeelui en de piloten op peil te houden. Bovendien zou er volgens hem op het vasteland een simulatie-vliegdekschip moeten gebouwd worden, zodat de piloten geregeld zouden kunnen oefenen. De Sovjet-Unie had een dergelijke basis op de Krim, maar dat is inmiddels Oekraïens grondgebied geworden.

Minder tolerantie voor bedrijfsleiders

Bij de topbedrijven zijn het voorbije jaar meer managers vertrokken dan in eender welk jaar van dit decennium. Dat blijkt uit een onderzoek van het pr-bureau Burson-Marsteller. Bij de ondernemingen van de Fortune1000 bleek niet minder dan 129 bedrijfsleiders vervangen te zijn. Dat heeft volgens de onderzoekers vooral te maken met het feit dat de raden van bestuur de CEO steeds meer verantwoordelijk stellen voor de financiële resultaten.

In 2000 werden bij de Fortune1000-bedrijven amper 57 bedrijfsleiders vervangen. In 2004 was dat al opgelopen tot 98 en vorig jaar verlieten 129 managers hun bestuurszetel. Tot de meest opvallende wissels behoorden uiteraard het vervangen van Carly Fiorina door Mark Hurd bij Hewlett-Packard, Nobuyuki Idei door Howard Stringer bij Sony en David Bell door Michael Roth bij Interpublic Group. Zopas werd Nike-manager William Perez door Phil Knight, mede-oprichter van het merk, nog aan de deur gezet.

"De bestuursraden worden steeds ongeduldiger," vertelde een woordvoerder van Burson-Marsteller aan het magazine Advertising Age. "De reputaties van de managers zijn niet langer onaantastbaar en ze worden ook financieel steeds meer verantwoordelijk gesteld voor hun acties." Dat sneller verloop heeft volgens de onderzoekers echter ook een heel negatieve impact op het bedrijfsleven. "Het veroorzaakt immers een aantal operationele, administratieve en marketing-problemen," stellen ze. "Het fenomeen heeft een impact op de klanten, het personeel en de productiviteit."

Raakt Boeing schandaalverleden ooit kwijt?

Staat er de Amerikaanse vliegtuigconstructeur Boeing nog een zware tijd te wachten? Volgens Doug Bain, raadsman van het concern uit Seattle, doet men er alvast goed aan om rekening te houden met de mogelijke enorme schade die het bedrijf alsnog zou kunnen oplopen als gevolg van enkele zware ethische schandalen uit het verleden. Hij bracht zijn waarschuwing tijdens de jaarvergadering van de Boeing-topkaders in Orlando (Florida).

"Huldigde Boeing de cultuur om tegen elke kost te willen winnen?" wierp Bain volgens The Seattle Times op. "Dan weten we nu wat die kost inhoudt." Hij wees daarbij op twee grote schandalen waarbij Boeing de exportwetgeving had overtreden. Een dagvaarding door de openbaar aanklager behoort volgens hem nog altijd tot de mogelijkheden en daarbij worden schadevergoedingen van meer dan vijf miljard dollar genoemd. Bovendien zou Boeing in de toekomst uitgesloten kunnen worden van overheidsopdrachten en een exportverbod opgelegd kunnen krijgen voor zowel militaire als commerciële projecten.

Verder wees Bain erop dat vijftien Boeing-onderdirecteurs de voorbije jaren om diverse ethische redenen werden verplicht om op te stappen. Hij voegde daar volgens de krant aan toe dat vele medewerkers van het ministerie van justitie ervan overtuigd zijn dat Boeing door en door rot is. Velen menen echter dat de grote schandalen dit jaar uiteindelijk in der minnen geregeld zullen worden en waarbij Boeing een boete van enkele honderden miljoenen zou betalen, waarna de dossiers zouden worden gesloten.

In 2002 had Mike Sears, financieel directeur van Boeing, aan Darleen Druyun, aankoopverantwoordelijke van de US Air Force, een job hebben aangeboden terwijl ze over Boeing-contracten moest beslissen. Later gaf Druyun toe dat ze Boeing bij verscheidene contracten had bevoordeeld omdat het bedrijf haar allerlei diensten had bewezen, zoals het aanwerven van haar dochter en schoonzoon. Sears en Druyun verdwenen in de gevangenis, maar ook algemeen onderdirecteur Phil Condit moest opstappen. Verder werden allerlei militaire contracten opgeschort, wat het verlies van duizenden banen betekende.

In 1997 haalde McDonnell Douglas een ingenieur binnen van Lockheed Martin om aan het DeltaIV-raketprogramma te werken. De man bracht ook documenten mee, waaronder financiële gegevens over het bod van Lockheed op een ruimteproject van de Amerikaanse luchtmacht. Later dat jaar fuseerde Boeing met McDonnell Douglas. Toen dat schandaal uitkwam, werden drie Boeing-personeelsleden in beschuldiging gesteld, terwijl Boeing uit zeven raketlanceringen werd geweerd en de raketafdeling twintig maand lang werd uitgesloten van nieuwe overheidsopdrachten. In mei vorig jaar kondigen Boeing en Lockheed Martin plannen aan om hun ruimtevaart-afdelingen te fuseren. Daarmee zou ook de klacht van de gestolen Lockheed-documenten opgeborgen worden. De fusie moet door de Amerikaanse regering echter nog altijd goedgekeurd worden.

Tussen 2000 en 2003 exporteerde Boeing commerciële vliegtuigen met een gyroscoop-chip, hoewel de technologie door het ministerie van buitenlandse zaken als geheim werd bestempeld omdat ze kon gebruikt worden om raketten te stabiliseren en te besturen. Het ministerie bereidde vorig jaar een dossier voor met 94 inbreuken tegen de Arms Control Act. Boeing riskeert daarbij een boete van 47 miljoen dollar.

Bain wierp daarbij op dat de Boeing-kaders er moeten voor zorgen dat dergelijke schandalen in de toekomst nooit meer gebeuren. "Nog een schandaal kunnen we niet meer overleven," waarschuwde hij. Hij stelde dat de openbare aanklager in Los Angeles overweegt om Boeing aan te klagen wegens inbreuken op de Economic Espionage Act, de Procurement Integrity Act, de False Claims Act en de Major Frauds Act. Een aanklager in Virginia werkt aan een dossier wegens inbreuken op de Conflict of Interest Laws. Daarna lopen er ook nog enkele onderzoeken rond samenzweringen en het saboteren van het gerechtelijk onderzoek.

Dat zou Boeing volgens Bain in totaal vijf tot tien miljard dollar kunnen kosten. Een woordvoerder van Boeing stelt echter dat die bedragen tijdens de besprekingen tussen Boeing en het Amerikaanse gerecht nooit zijn genoemd. Maar de schandalen hebben Boeing al wel meer dan één miljard dollar gekost aan geschrapte of gemiste contracten. "Indien die schandalen niet waren gebeurd, zouden we nu aan de Amerikaanse tankvliegtuigen verkopen en zou Italië daarvoor niet onze enige klant zijn," voerde Bain aan.

Maar Bain voerde ook aan dat ook op andere vlakken aan ethiek moet worden gewerkt. Het voorbije jaar werden volgens hem in totaal 900 gegronde klachten ingediend bij de Ethische Commissie van het bedrijf. Bovendien zou 26 procent van het personeel al getuige zijn geweest van intimiderend of misbruikend gedrag bij het management.

Kan Newmont starten in Ghana?

Goudproducent Newmont Mining zou deze week van de Wereldbank een lening toegewezen krijgen van 125 miljoen dollar voor de ontwikkeling van het Ahafo-project in het Afrikaanse land Ghana. Ontwikkelingsvereningen hebben de financiële instelling echter opgeroepen om zijn goedkeuring uit te stellen tot alle sociale en milieuproblemen met betrekking tot het project achter de rug zijn.

De lening zou donderdag bij de International Finance Corporation (IFC) op tafel komen. Het gaat daarbij om 75 miljoen dollar die de IFC zelf zou financieren, gekoppeld aan investeringen vanuit andere portefeuilles. Maar Oxfam, Earthworks en het Bank Informatie Center werpen op dat deze financiering zou moeten opgeschort worden tot Newmont de verhuis van de omwonenden heeft geregeld en grondbeschermende maatregelen heeft genomen, onder meer op het gebied van het oppervlaktewater en de omliggende wouden. Bovendien wil men een controlesysteem dat moet volgen of de opgelegde maatregelen inderdaad worden genomen.

De milieugroeperingen stellen dat Newmont en IFC niet voldoende aandacht hebben besteed aan de sociale en milieproblemen die met het project zijn verbonden. Ze voegen er daar aan toe dat Ghana ook weinig positief imago heeft op het gebied van de reglementering en het opvolgen van de sociale en milieugevolgen die zijn mijnsector veroorzaakt. Maar de IFC stelt gewoon op te treden als een neutrale makelaar die Newmont de nodige middelen ter beschikking wil stellen om zijn investeringen in Ghana verder te zetten. Het Ahafo-dossier is het eerste Afrikaanse project van de Amerikaanse goudproducent.

"Indien de IFC zich echt wil engageren om de armoede terug te drijven, duurzame ontwikkeling te stimuleren en prioriteit te schenken aan sociale en milieunormen, zouden het Ahafo-dossier ernstiger moeten bestudeerd worden vooraleer tot een financiering wordt overgegaan," aldus de milieuverenigingen. De IFC stelt echter dat er voldoende garanties zijn dat het project voldoet aan de normen van de Wereldbank.

Voor Newmont is Ahafo een uitgelezen kans om zijn goudreserves uit te breiden. Verwacht wordt dat de mijn meer dan 15 ton goud per jaar zou kunnen opbrengen. Het bedrijf heeft al gesteld te willen vermijden opnieuw geconfronteerd te worden met milieuvergissingen, zoals het geval was met Newmont-mijnen in Peru en Indonesië. Volgens de IFC is Newmont duidelijk van plan om aan alle eisen van de Wereldbank te voldoen.

Zo zou het bedrijf een systeem hebben uitgebouwd om de milieu-impact te controleren, terwijl er in samenwerking met milieugroepen ook een plan zou worden opgebouwd om de biodiversiteit te beschermen. De IFC stelt dat het Ahafo-project zal bijdragen tot de ontwikkeling van Ghana en zal leiden tot een grotere werkgelegenheid en het land ook meer buitenlandse inkomsten zal bezorgen.

Strijd om RussiaToday?

De Engelstalige website Russiatoday.com, die nieuws brengt over Rusland, is door het mediabedrijf Russia Today TV uitgedaagd om te bewijzen of de website van de Russische overheid de toelating heeft om de naam Russia te gebruiken. Het televisiebedrijf is een tak van de mediagroep TV Novosti/Russia Today TV. Russiatoday.com had eerder geprotesteerd tegen het gebruik van Russiatoday.ru door het Russische mediabedrijf.

Russiatoday.com, eigendom van het European Internet Network (EIN), stelt dat zijn website in 1996 gelanceerd werd in aanloop naar de Russische verkiezingen en dat er sindsdien onder die naam onafgebroken is gewerkt. De rel ontstond vorig jaar, toen RussiaToday als televisieprogramma en Russiatoday.ru als website gelanceerd werden.

Die stap betekende volgens de EIN dochter een inbreuk op zijn merkrechten. Sergey Frolov, directeur-generaal van het Russische mediabedrijf, zou daarop in een brief aan EIN gevraagd hebben of het bedrijf de toelating heeft van de regering van de Russische Federatie om gebruik te mogen maken van naam Russia. De mediagroep van Frolov heeft volgens het magazine Digital Media Europe goede banden met de regering van president Vladimir Poetin ondersteund.

Voldoende drinken verzacht de pijn

Mensen die dorst lijden, zijn veel gevoeliger aan pijn. Dat blijkt uit een onderzoek van het Howard Florey Institute in Melbourne. Het is volgens de onderzoekers nog eens een voorbeeld van de grote variaties die er in het pijngevoel bestaan. Het samenwerken van die verschillende fenomenen heeft volgens hen trouwens vooral te maken met de strijd om te overleven, waarbij het meest vitale fenomeen van het lichaam de voorrang krijgt.

Onderzoeksleider Michael Farrell vertelde aan ABC Science Online dat het dorstgevoel afkomstig is van prikkels die ook opgewekt kunnen worden door het uitoefenen van pijn. Daarbij deden de Australische onderzoekers beroep op proefpersonen waarbij een lichte druk werd uitgeoefend op de duimen en zoutoplossingen toegediend werden om de dorst op te wekken.

Ook werd een hersenscan genomen voor en na het experiment. "Daarbij bleek dat dorstige mensen meer pijn voelen," aldus ABC Science Online. "Beide fenomenen spelen in op dezelfde gedeelten van de hersenen." Maar pijn zorgde andersom blijkbaar niet voor een groter dorstgevoel, al wees Farrell erop dat de proefpersonen daarvoor wellicht niet dorstig genoeg waren en dat het ook bijzonder moeilijk zou zijn om een vermeerdering van dat dorstgevoel te meten.

Farrell stelt dat zijn team had verondersteld dat er in de hersenen circuits zouden kunnen bestaan waar het ene gevoel het andere zou kunnen versterken. "Dat is belangrijk wanneer het erop aan komt om te overleven," benadrukte hij. "Wanneer honger, dorst, vermoeidheid en pijn op hetzelfde ogenblik optreden, is dat voor de lijder niet erg handig. Het lichaam zal in dat geval zijn prioriteiten stellen."

Pijn wordt volgens Farrell door het lichaam geaccentueerd omdat dit veel belangrijker is om te overleven dan een matig dorstgevoel. "Het gevoel dat de meest onmiddellijke gevolgen heeft voor het overleven, wordt naar de voorgrond geduwd," benadrukte hij. Mensen die volgens hem vooraf beseffen dat ze voor een pijnlijke ervaring staan, doen er dan ook goed aan om voldoende water te drinken.

Anderzijds hebben tests laten veronderstellen dat ernstige uitdroging de pijn wegdrukt. "Maar ook dat is logisch," aldus Farrell. "Voor wie met deshydratie geconfronteerd wordt, is het zoeken naar drinkbare vloeistof het allerbelangrijkste. Wie dan teveel pijn voelt, zou het misschien niet meer kunnen opbrengen om op zoek te gaan." Maar het is volgens hem niet fysisch en ethisch niet evident om te onderzoeken of uitdroging inderdaad de pijn verzacht.

Huidige tieners zijn creatiever

De tieners van vandaag zijn creatiever en geïnteresseerder in kunst en cultuur dan de vorige generatie. Dat blijkt uit een wereldwijd onderzoek van het reclamebureau Energy/BBDO. Bovendien stelt het rapport dat de jongeren van vandaag ook meer sociaal voelend zijn, maar anderzijds een duidelijk wantrouwen tentoon spreiden tegen alle vormen van commerciële communicatie.

"Jongeren tussen de 13 en 18 jaar voelen zich thuis in de wereld van kunst en muziek," benadrukken de onderzoekers. "De vorige generatie had daarentegen meer voeling met spanning, sensatie en extreem gedrag. Daarnaast is de huidige generatie altruïstische en nieuwsgieriger naar de wereld. Verder blijkt ze ook meer interesse te hebben in technologie, maar is ze ook minder merkbewust."

De onderzoekers stellen dat de huidige generatie tieners vooral vrijheid, eerlijkheid, gelijkheid, leergierigheid, milieubeheer, nieuwsgierigheid en creativiteit als waarden naar voor schuiven. Veel minder belangrijk zijn imago, status, rijkdom, uiterlijk, onderscheid tussen de seksen en geloof. Wereldwijd zijn Sony, Nokia, Adidas, Nike, Colgate, Nestle, Cadbury, Coca-Cola, M&Ms en Kodak bij de tieners de meest populaire merken.

Tegenover reclame en andere vormen van commerciële reclame heeft de huidige tienergeneratie volgens de onderzoekers een duidelijk wantrouwen. Zo wordt door 54 procent van de ondervraagden gesteld dat de bedrijven jongeren misleiden, terwijl 60 procent van mening is dat reclame niet met de waarheid strookt.

Het onderzoek werd uitgevoerd bij jongeren in de Verenigde Staten, Mexico, Brazilie, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Polen, Rusland, China, Taiwan, India en Australie.

Economie in de media

De internationale gemeenschap heeft tijdens een donorconferentie in Londen 10,5 miljard dollar bijeengebracht voor de wederopbouw van Afghanistan de komende vijf jaar. Dat heeft een hoge Britse regeringsfunctionaris woensdag gezegd. Volgens staatssecretaris Kim Howells van Buitenlandse Zaken onderstreept het bedrag de boodschap dat Afghanistan een prioriteit blijft voor de internationale gemeenschap. Tijdens de conferentie in Londen waren vertegenwoordigers van zestig landen bijeen.

Een van de belangrijke portretten die Vincent van Gogh maakte tijdens zijn verblijf in het Franse Arles, het in 1890 geschilderde portret L'Arlesienne (Madame Ginoux), wordt in mei geveild. Dat heeft het veilinghuis Christie's in New York woensdag bekendgemaakt. De waarde van het werk wordt geschat op ongeveer 40 miljoen dollar, omgerekend ruim 33 miljoen euro. Het portret is sinds 1929 in het bezit van de familie Bawkin en wordt geveild als onderdeel van een verkoop van impressionistische en moderne kunst op 2 mei in New York. Voorafgaand aan de veiling zal het werk enkele dagen tentoongesteld worden in het Rockefeller Center in dezelfde stad. Het portret dat geveild wordt is een van vijf afbeeldingen die Van Gogh maakte van Madame Ginoux. Een van de werken is vernietigd, de drie andere zijn in het bezit van musea.

Diefstal, fraude, corruptie en afpersing zijn wereldwijd schering en inslag in de gezondheidssector. Vooral armen blijven daardoor verstoken van essentiële zorg. Dat staat in een rapport dat de internationale organisatie tegen malafide praktijken Transparency International (TI) woensdag heeft gepubliceerd. In zijn jaarverslag stelt TI dat jaarlijks een bedrag van 300 miljard dollar, geld dat eigenlijk bestemd zou moeten zijn voor gezondheidszorg, in de zakken van corrupte ambtenaren, artsen en verzekeraars verdwijnt. Fraude doet zich volgens TI voor in zowel rijke als arme landen en neemt vele vormen aan. Volgens TI zijn veel misstanden vooral te wijten aan ondoorzichtige en onnodig complexe zorgstelsels, die een voedingsbodem vormen voor illegale praktijken. Miljoenen behoeftige mensen worden gegijzeld door zorgaanbieders die een loopje nemen met de regels en met de beroepsethiek, aldus de organisatie.

Chique restaurants in Londen plaatsen al enige tijd een betrekkelijk nieuwe lekkernij op hun menu, een grote rode krab. Maar die wordt nog niet genoeg gegeten, zo schrijft het Britse dagblad The Times woensdag. Chefkok Pascal Proyart van het visrestaurant One-O-One in de wijk Knightsbridge verzorgde dinsdag een speciale presentatie van de enorme krab. De uit Noorwegen geïmporteerde rode koningskrab (paralithodes camtschaticus) kan 12 kilo wegen en zijn scharen kunnen anderhalve meter worden. Het schaaldier wordt daarom niet alleen door koks aanbevolen, maar ook door natuurbeschermers, visliefhebbers en door de Noorse regering. De reuzenkrab eet namelijk zelf de zee leeg en rukt schrokkend op langs de Noorse noordkust. Zo zijn er momenteel volgens deskundigen wel vijftig miljoen op pad over de zeebodem die ze en passant kaal vreten. Daarmee zijn ze een ernstige bedreiging voor de vissen.

Acties om het oerwoud in Centraal-Afrika te behouden kunnen rekenen op 38 miljoen euro van de Europese Commissie. Een woordvoerder in Brussel heeft dat woensdag bekendgemaakt. De Afrikaanse jungle is na de Amazone het grootste ter wereld. De EU helpt daar onder meer in de strijd tegen illegale houtkap en ontbossing. Wel probeert men steeds rekening met de behoeften van de miljoenen mensen die leven van de bossen in Congo en naburige landen, aldus de woordvoerder over het zogeheten Ecofacprogramma.

Het Australische mijnbouwbedrijf Rio Tinto heeft in 2005 een recordwinst geboekt van 5,2 miljard Amerikaanse dollar (4,3 miljard euro). Dat is een stijging van 58 procent ten opzichte van het jaar daarvoor, aldus het bedrijf donderdag. De winststijging hangt samen met de grote vraag naar grondstoffen als ijzererts, koper en aluminium, met name vanuit China. De prijzen zijn daardoor flink gestegen. Rio Tinto, dat een notering heeft aan de beurzen van Sydney en Londen, zag de omzet stijgen van 13,45 miljard naar 20,74 miljard dollar (17,28 miljard euro). Rio Tinto kwam met positieve prognoses voor het lopende jaar.

De Amerikaanse bierbrouwer Anheuser-Busch, bekend van het merk Budweiser, heeft in het laatste kwartaal van vorig jaar de winst met 39 procent zien dalen vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Dat werd woensdag bekendgemaakt. Het nettoresultaat van de bierbrouwer kwam uit op 201 miljoen dollar ofwel een winst per aandeel van 26 dollarcent tegen 42 cent een jaar daarvoor. De lagere winst is onder meer het gevolg van de hogere kosten voor energie en verpakkingsmaterialen. Het bedrijf had ook te kampen met een zwakke bierverkoop in de Verenigde Staten. Het marktaandeel daalde daar in 2005 van 49,6 procent tot 48,7 procent. De kwartaalomzet bleef met 3,36 miljard dollar vrijwel gelijk aan het vierde kwartaal van 2004. De resultaten kwamen redelijk overeen met de verwachtingen van analisten. Zij gingen in doorsnee uit van een winst per aandeel van 27 cent op een omzet van 3,35 miljard dollar.

De verhoging van de tarieven bij de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS kadert in haar plannen om het netwerk af te bouwen. Dat zegt de Inter-Environnement Wallonie (IEW) woensdag. De Waalse milieuorganisatie klaagt met name de prijsverhogingen voor korte trajecten aan. De tarieven van de NMBS zijn woensdag met gemiddeld 3,85 procent gestegen, zoals door het beheerscontract wordt toegelaten. "Maar de prijzen voor korte afstanden stijgen beduidend meer," zo stelt IEW. "Met veertien procent voor de mimimumprijs van een biljet en met twintig procent voor de eenheidsprijs van een Key-Cardtraject." Deze beslissing van de NMBS kadert volgens de milieuvereniging in een beleid om de activiteiten te concentreren op de grote lijnen en vormt een logisch vervolg op het sluiten van kleine stations, zoals de voorbije maanden werd beslist", besluit de milieuorganisatie.

De uitvoer van Chinees textiel is op vijf jaar tijd meer dan verdubbeld tot 116 miljard dollar of 119 procent meer dan in 2001. Dat meldt het persagentschap Xinhua. De verkopen van Chinees textiel vertegenwoordigden vorig jaar 407 miljard dollar, of een groei met 115,7 procent tegenover 2001. Na de afschaffing van het quotasysteem op 1 januari 2005 gingen de uitvoercijfers stevig hoger. Ook al legden de Verenigde Staten en Europa opnieuw beperkingen op op bepaalde categorieën van kleding. De textielsector is goed voor meer dan 19 miljoen banen in China. Zeventig procent van hen komt van het Chinese platteland.

Prijzenoorlog op Spaanse sigarettenmarkt

In Spanje is een prijzenoorlog aan de gang tussen tabaksgigant Philip Morris (Marlboro) en Altadis, de producent van enkele locale sigarettenmerken. Dat heeft ertoe geleid dat een pakje Marlboro er nu 2,35 euro moet betaald worden, terwijl de prijs van de Spaanse Fortuna-sigaret is gezakt tot 1,85 euro. Met die prijzenslag lijkt een groot gedeelte van de anti-tabakscampagnes van de Spaanse overheid zijn effect te verliezen.

In Spanje wordt door dertig procent van de bevolking gerookt. De Spaanse regering probeert het roken te ontmoedigen door het opdrijven van de tabaksbelasting en een rookverbod op de werkvloer. Maar die inspanningen dreigen nu een gedeelte van hun impact verliezen, nadat de prijs voor een pakje Marlboro van 2,75 naar 2,35 euro gebracht werd. Marlboro wordt in Spanje beschouwd als een prestige-merk, maar werd door de prijsverlaging goedkoper dan de concurrerende merken, zoals de populaire Fortuna-sigaret van Altadis.

Altadis had eerder dit jaar zijn prijzen verhoogd, maar schroefde die beslissing terug en dook met een verkoopprijs van 1,85 euro opnieuw onder Marlboro. Het bedrijf verlaagde ook de prijzen van andere sigaretten, zoals Nobel en Ducados. Het bedrijf stelt dat deze prijsverlaging de enige mogelijk is om concurrentieel te blijven op de Spaanse markt.

Inmiddels wordt de Spaanse eerste minister Zapatero ervan beschuldigd dat hijzelf het rookverbod op de werkvloer heeft overtreden. Dat zou gebeurd zijn in La Moncloa, het gebouw dat hij zowel gebruikt als ministerieel adres en als private woning. Zapatero zou er samen met een Catalaans politicus gerookt hebben. Woordvoerders van de Spaanse regering stellen dat de eerste minister rookt in de privé-appartementen van het gebouw, waar het roodverbod niet geldt.

Gas-reclame naast Holocaust-verhaal

Het Duitse energiebedrijf E.ON is compleet buiten zijn eigen wil midden in een incident terecht gekomen rond racisme. Het gasbedrijf had een grote advertentie geplaatst in de Duitse krant Landeszeitung Lüneburg. Op de tegenovergestelde pagina verscheen echter een artikel over het lot van de Sinti-zigeuners in het Nazi-vernietigingskamp van Auschwitz, waar tallozen onder hen vergast werden.

De Duitse krant heeft zich spontaan verontschuldigd voor het ongewild naast elkaar plaatsen van het artikel en de advertentie van het energiebedrijf. De krant benadrukte het te betreuren niet vooraf opgemerkt te hebben dat beide tegenover elkaar in de krant terecht zouden komen. De krant kreeg talloze klachten over de ongepaste plaats van de advertentie, maar stelt dat er van kwaadwillige bedoelingen geen sprake was.

De Holocaust zou aan 200.000 tot 800.000 Sinti- en Roma-zigeneurs het leven hebben gekost. De krant voegt er aan toe dat de vergissing in contradictie staat met het artikel, dat de bedoeling had om een bijna vergeten hoofdstuk van de Nazi-misdaden opnieuw onder de aandacht te brengen. Bovendien wordt er gesteld dat op die manier ook het energiebedrijf onterecht in een negatief daglicht werd gesteld.

E.ON wees erop dat het bedrijf geen controle heeft over de plek waar de reclame verschijnt, maar voegde er aan toe het incident liefst zo vlug mogelijk gesloten te zien.

China verbiedt geisha-film

Volgende week zou de Hollywood-film 'Memoirs of a Geisha' in de Chinese bioskopen in première zijn gegaan. De Chinese autoriteiten hebben echter besloten om de vertoningen te verbieden. Ze stellen daarbij dat de film publieke verontwaardiging zou kunnen veroorzaken en het anti-Japanse gevoel zou kunnen stimuleren.

In de film spelen een aantal overbekende Chinese actrices, maar de overheid zegt te vrezen dat het publiek het niet zal nemen dat zij daarbij de rol spelen van geisha's, die voor vele Chinezen bestempeld worden als prostituées. Eerder waren de vertoningen door de Chinese State Administration of Radio, Film and Television wel goedgekeurd, maar die beslissing wordt nu herroepen.

Illegale dvd-kopies van de film zijn in de straten van Peking en Shanghai wel overal beschikbaar voor een prijs van één dollar. Bovendien bieden ook talloze Chinese websites illegale gratis downloads aan met Chinese ondertitels.

Verbiedt IOC atleten-weblogs?

Het Japanse Olympische Comité heeft zijn atleten gewaarschuwd dat ze tijdens de Olympische Winterspelen in Turijn geen weblogs mogen onderhouden. Er wordt immers op gewezen dat het Olympisch Charter verbiedt dat atleten tijdens het evenement journalistieke activiteiten ontplooien. Overtredingen zouden worden bestraft met een uitsluiting.

Het is geen geheim dat het Internationaal Olympisch Comité compleet paranoïde is op het gebied van alles wat met commercieel voordeel en communicatie te maken heeft. Wie ook maar het miniemste graantje meepikt, wordt genadeloos aangepakt. Dat bleek nog tijdens de Spelen van Athene, waar zelfs aan het publiek werd opgelegd om binnen het Olympisch gebied geen drank of kledij van concurrenten van de officiële sponsors bij zich te hebben.

Even strikt is het Olympisch Comité ook op het gebied van communicatie. "Zeker met de moderne technologie zijn er regels nodig," benadrukte een IOC-woordvoerder tegenover AsiaMedia. "Zo worden camera's tijdens de opening- en slotceremonie een groot probleem indien die technologie wordt gebruikt voor individuele commerciële activiteiten." Maar het IOC wil blijkbaar ook verhinderen dat de atleten teveel als actievie mediafiguur zouden optreden.

In het verleden hadden atleten al eens mobiele telefoons gebruikt om hun indrukken van de Olympische openingsceremonie door te sturen naar kranten. Dat leverde hen prompt een waarschuwing op dat dergelijke acties een overtreding betekende van het Olympisch Charter. Maar nu wil het IOC ook beletten dat de deelnemers aan de Olympisch Spelen nog langer weblogs onderhouden.

Eén van de Japanse bloggers-atleten is Kentaro Minagawa. Na de Worldcup-slalom in het Zwitserse Wengen, in de helft van vorige maand, bracht hij op zijn weblog nog enkele impressies over de competitie. Maar het Japanse Olympisch Comité (JOC) heeft al laten weten dat dergelijke acties tijdens de Olympische Winterspelen niet aan te raden zijn.

"Het is niet duidelijk wat allemaal begrepen wordt onder journalistieke activiteiten, maar dagboeken en gedetailleerde rapporten zijn zeker en vast geen goed idee tijdens de Olympische Spelen," aldus een JOC-woordvoerder. Vertegenwoordigers van de skiër Aiko Uemura benadrukten alvast dat de weblog tijdens de duur van het evenement zal worden stopgezet. Met het JOC wordt nu overlegd of de atleten na afloop van de Winterspelen hun weblogs weer mogen updaten.

Ook nationalisering voor Russische autosector?

De Russische autosector zou moeten genationaliseerd worden. Dat is de mening van Boris Aljoschin, economisch raadgever van de Russische president Vladimir Poetin. Aljoschin voert aan dat de invoer van buitenlandse auto's oneerlijke concurrentie betekent voor de Russische autosector. De binnenlandse merken vinden geen kopers meer, waardoor een industrie met miljoenen arbeidsplaatsen voor een gigantische ramp staat. Na de energie en machinebouw lijkt de Russische overheid dan ook een derde grote economische tak onder controle te willen krijgen.

Aljoschin meent dat een nationalisering van de Russische autosector, waarbij alle activa in een staatsholding zouden geconcentreerd worden. Het reddingsplan van de economisch raadgever zou vier miljard euro kosten. Poetin zou het eens zijn met Aljoschin, waardoor na de energiesector en de machinebouw een derde grote economische sector opnieuw onder de controle van de Russische staat zou komen.

Onder de vleugels van die nieuwe holding zouden alle grote Russische automerken komen. Het gaat daarbij om AvtoVAZ (Lada), KamAZ, GAZ (Volga) en UAZ. Vorig jaar produceerde de Russische autosector 1,3 miljoen exemplaren. Aljoschin voert aan dat de betrokken bedrijven elk een eigen marktniche hebben en complementair zijn aan elkaar. De nationalisering zou tot synergieën en dus besparingen moeten leiden.

De Russische staat heeft op dit ogenblik in geen van de betrokken bedrijven een meerderheidsaandeel. Bij AvtoVAZ en KamAZ is de overheid een minderheidsaandeelhouder, maar GAZ wordt gecontroleerd door de oligarch Oleg Deripaska, terwijl UAZ in handen is van miljardair Alexej Mordaschow. Geen van beide werd blijkbaar door Aljoschin bij zijn toekomstvisie over de sector geraadpleegd.

De Russische automarkt is één van de snelst groeiende van de wereld. Vorig jaar gaven de Russen 18,3 miljard euro uit aan auto's, een stijging met 22 procent tegenover het jaar voordien. Maar het aandeel van de Russische modellen gaat jaar na jaar achteruit, ten voordele van buitenlandse concurrenten. In 2002 hadden de Russische constructeurs nog een marktaandeel van 63,1 procent, maar dat is inmiddels gedaald tot 48,9 procent. Lada en Volga zeulen een twijfelachtig imago met zich mee en bemiddelde Russen geven dan ook de voorkeur aan Ford, Hyundai en Kia, die assemblage-eenheden hebben in Rusland.

Economie in de media (1/2)

De vorig jaar zomer ontdekte planeet Xena is groter dan de planeet Pluto. Dat hebben wetenschappers van het Duitse Max Planck Instituut en de Universiteit van Bonn met behulp van warmtestraling berekend, zo werd dinsdag bekendgemaakt. Xena heeft een diameter van drieduizend kilometer, zevenhonderd kilometer groter dan die van Pluto, zeggen de astronomen. Xena is daarmee qua omvang de grootste ontdekking in ons zonnestelsel sinds in 1846 de planeet Neptunus voor het eerst als zodanig werd waargenomen. De ijzige tiende planeet van ons zonnestelsel werd ontdekt door de Amerikaanse astronoom Mike Brown. Xena is het verst van de zon verwijderde object in ons zonnestelsel en de planeet doet dan ook 560 jaar over een 'rondje' rond de zon. Xena bevindt zich op een afstand van 14,5 miljard kilometer van de aarde.

De Belgische Post sluit tegen de komende zomer 26 postkantoren. De meeste van die kantoren sluiten in april. Op termijn zijn dit jaar 100 kantoren bedreigd. In Wallonië gaan tegen de zomer een dozijn kantoren dicht. De Post geeft geen preciese cijfers over de sluitingen in de loop van 2006, maar een honderdtal kantoren maken volgens De Post voorwerp uit van een verhuis van diensten. Het opheffen van kantoren wordt gecompenseerd door nieuwe Postpunten.

Volgens The New York Post toont de zoekgigant Google interesse in de online muziekuitwisseldienst Napster. De krant berichtte dat de zoekmotor een verregaande overeenkomst met Napster genegen is. Google wil zijn activiteit uitbreiden naar digitale muziek en daarvoor met Napster gaan samenwerken, liever dan zelf een internetmuziekwinkel uit te bouwen, aldus de New York Post. Napster werd in 1999 door de toen 19-jarige student Shawn Fanning opgericht. De internetdienst waarmee gebruikers gratis muziekbestanden (mp3's) konden uitwisselen, werd een ongekend succes. Na een lange juridische strijd, aangevoerd door de Amerikaanse muziekindustrie, ging Napster uiteindelijk ter ziele om na enkele jaren opnieuw te verrijzen als betalende muziekuitwisselingsdienst. De dienst was inmiddels overgenomen door het softwarebedrijf Roxio.

De Amerikaanse president George W. Bush heeft in zijn jaarlijkse State of the Union een verlaging vooropgesteld van de invoer van petroleum uit het Midden-Oosten met 75 procent tegen 2025. "We hebben een ernstig probleem", stelde Bush. "Amerika is te afhankelijk van de olie die vaak uit onstabiele regio's in de wereld komt. Met de talenten en de technologieën die we hebben in Amerika, kan dit land op een drastische manier zijn milieu verbeteren en voorbij het stadium gaan van een economie die gebaseerd is op olie." Bush kondigde een verhoging aan met 22 procent van de fondsen voor het onderzoek naar propere energie, zoals propere steenkool, zonne-energie en propere en veilige nucleaire energie.

Iran is wel degelijk begonnen met onderzoek naar de verrijking van uranium. Dat heeft het land bevestigd aan het Internationaal Atoomagentschap (IAEA). Het IAEA zei nog dat haar inspecteurs Iraanse documenten heeft gezien die betrekking hebben op de vervaardiging van onderdelen voor een nucleair wapen. Die informatie staat in een tussentijds rapport dat opgestuurd is naar de 35 lidstaten van de raad van regeringen die donderdag en vrijdag in een uitzonderlijke zitting samenzitten.

Cubaanse experts gaan de nieuwe regering van de Boliviaanse president Evo Morales helpen met een campagne tegen analfabetisme in Bolivia. Dat heeft de Boliviaanse minister van onderwijs, Felix Patzi, dinsdag gezegd in een interview met de krant La Prensa. Het team van 24 Cubanen, dat al is aangekomen in Bolivia, is een teken van vriendschap gefinancierd door de Cubaanse regering van president Fidel Castro, een bondgenoot van de socialistische Morales. Het doel is het analfabetisme tot nul terug te brengen, zei Fatzi. Bolivia is een van de armste landen van Zuid-Amerika. Dertien procent van de bevolking kan niet lezen of schrijven. In sommige landelijke gebieden is dat 25 procent. Een van de eerste grote campagnes van Castro's nieuwe bewind in 1961 was het terugdringen van het analfabetisme in Cuba door op grote schaal leraren in te zetten. Later hielp Cuba Venezuela en andere landen in de strijd tegen de ongeletterdheid.

Afghanistan heeft dinsdag op een tweedaagse conferentie in Londen een vijfjarenplan ontvouwd waarin wordt aangegeven welke doelen het zich voor de nabije toekomst stelt. De Afghanen zijn onder meer van plan een professionele leger- en politiemacht op te bouwen en voor 2007 alle gewapende milities te ontbinden. Voor 2010 moet 25 procent van het Afghaanse platteland de beschikking hebben over elektriciteit, evenals 65 procent van de verstedelijkte gebieden. Sterftecijfers onder moeders en kinderen moeten met respectievelijk 15 en 20 procent worden teruggebracht voor 2010 en het aantal mensen dat omgerekend minder dan 83 eurocent per dag te besteden heeft, moet jaarlijks met 3 procent worden verminderd. Afgevaardigden uit meer dan zestig landen hebben op de conferentie beloofd de Afghanen waar mogelijk bij te zullen staan in het nastreven van de gestelde doelen.

In de Amerikaanse stad Houston is dinsdag het openingspleidooi begonnen in de rechtszaak tegen de twee hoofdverdachten in de zaak-Enron, het grootste boekhoudschandaal uit het Amerikaanse bedrijfsleven. De aanklager, John Hueston, heeft daarbij verklaard dat de twee hoofdverdachten de ene na de andere leugen verkondigden over de financiële positie van het energiebedrijf. "Kenneth Lay, de oprichter van het ter ziele gegane energiebedrijf, en oud-bestuursvoorzitter Jeffrey Skilling bleven liegen om hun eigen zakken te vullen, zelfs nog op het moment dat het bedrijf op instorten stond," aldus Hueston. Hij zei dat het proces de omvang van de fraude en de misleiding zal aantonen. Beleggers die geld hadden gestoken in effecten Enron stellen dat de fraude bij elkaar hun zeker 25 miljard dollar heeft gekost.

Ook Karmann deelt in de klappen

De grote crisis die de grote Amerikaanse automerken doormaken, treft ook specialisten zoals Karmann. De Duitse constructeur, die onder meer voor DaimlerChrysler de Crossfire bouwt, zal dit jaar wellicht een groot aantal jobs moeten schrappen. De grote autobouwers proberen de constructie op dit ogenblik zoveel mogelijk in eigen handen te houden, zodat er voor specialisten als Karmann minder opdrachten komen.

Karmann is een legende in de autoconstructie en bouwt voor grote merken speciale modellen, zoals cabrio's. In deze sector is het bedrijf uit Osnabrück Europees marktleider. Maar omwille van de haperende verkoop van de Crossfire zullen ook bij Karmann banen moeten sneuvelen. In de tweede helft van dit jaar zouden dan ook een aantal afvloeiingen moeten gebeuren. Die ingreep zou vooral de autoconstructie in de hoofdzetel treffen. Daar werken op dit ogenblik 5.300 mensen. Wereldwijd telt Karmann 8.000 medewerkers.

Andere afdelingen van het Duitse bedrijf, zoals de daksystemen, zouden gespaard blijven. Daar worden immers weinig problemen verwacht. Maar hoeveel werknemers er uiteindelijk zullen moeten vertrekken, kon Karmann nog niet bekend maken. De Duitse constructeur bouwt sinds 2003 de Chrysler Crossfire, een tweezitter, voor de hele wereld. In 2004 werd een recordproductie bereikt van 35.700 auto's. Het voorbije jaar liep dat echter terug tot amper 12.500 exemplaren en er wordt geopperd dat dit aantal dit jaar wel eens gehalveerd zou kunnen worden, al wordt dat door het bedrijf als speculatie van de hand gewezen.

Karmann wijst erop dat de productie en de afzet van de Crossfire op schema zitten. "Er is geen enkele auto die in het derde en vierde jaar van zijn levenscyclus meer geproduceerd en verkocht wordt dan voordien," vertelden woordvoerders van de autoconstructeur tegen het persbureau DPA. "Bovendien is de Crossfire een emotioneel nichevoertuig dat slechts in één variant aangeboden wordt." Het model is ook vooral bestemd voor de Amerikaanse markt.

De constructeur stelt dat Osnabrück met een aflopende productie wordt geconfronteerd en er gezocht moet worden naar nieuwe opdrachten. Maar grote autobouwers zoals Opel, Volkswagen en Ford evenmin op volle capaciteit draaien en hun auto's dan ook in eerste instantie in eigen vestigingen laten produceren. Dat heeft tot gevolg dat de bestellingen bij derden worden teruggeschroefd, wat ook daar voor afvloeiingen zorgt."

Warner omarmt p2p-format

Warner Bros wil p2p-netwerken gebruiken om video-content te verkopen in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. De Amerikaanse filmmaatschappij zou in maart beginnen met de nieuwe service 'In 2 Movies'. Indien het project een succes wordt, zou het wereldwijd ingevoerd kunnen worden.

De nieuwe service laat abonnees toe om televisie- en filmcontent te downloaden vanop een aantal centrale servers, maar ook van andere gebruikers. De films zouden worden beschikbaar gesteld op dezelfde dag dat ze op dvd-formaat worden uitgebracht. Daarnaast zou Warner ook een programmering beschikbaar stellen van andere content-providers.

Het p2p-formaat is voor de ontspanningsindustrie altijd een moeilijk punt geweest, vooral door de illegale activiteiten van Napster en Kazaa. Specialisten wijzen er trouwens echter op dat de sector het format stilaan aan het omarmen is. In de jaren negentig probeerde men die diensten uit te roeien, maar daar begint nu stilaan verandering in te komen.

De 'In 2 Movies' is volgens specialisten de eerste keer dat een grote filmstudio besluit tot een brede toepassing van het p2p-format. Indien het Europese experiment een succes wordt, zou een wereldwijde lancering volgen.

Luchtvracht kent ontgoochelende groei

De luchtvracht heeft het voorbije jaar een ontgoochelende groei van amper 3,2 procent gekend. Dat heeft de International Air Transport Association (IATA) bekend gemaakt. Het passagiersvervoer kende een stijging met 7,6 procent.

De groei van de luchtvracht is een belangrijke indicator van de gezondheid van de wereldhandel. In 2004 werd in die sector een groei van 15,8 procent genoteerd, wat meer was dan de 15,3 procent van het passagiersvervoer. Dit laatste bleef het voorbije jaar wel boven het historisch groeigemiddelde van zes procent.

De IATA verwacht wel dat de luchtvracht zich dit jaar zal herstellen en een groei zal kennen van vijf tot zes procent en daarmee wellicht gelijke tred zal houden met het passagiersvervoer.

Volgens Giovanni Bisignani, directeur-generaal van de IATA, benadert de sector stilaan opnieuw zijn normaal groeipatroon, na de zware klappen die sinds 2001 werden uitgedeeld. "Maar de luchtvracht blijft ontgoochelen," voegde hij daar aan toe. "Dat is vooral te wijten aan de zwakkere vraag vanuit een aantal belangrijke sectoren, zoals de it-industrie en de semi-conductoren."

Ondanks de recordgroei van 2005 verloren de luchtvaartmaatschappijen het voorbije jaar 6 miljard dollar. Dit jaar zou dat verlies teruglopen tot 4 miljard dollar. "Pas ten vroegste in 2007 zullen de maatschappijen opnieuw aan winst kunnen denken," benadrukte Bisignani.

Regionaal kent het Midden-Oosten de grootste groei in het passagiersvervoer (13,1 procent). Asia-Pacific is met 6,3 procent de traagste groeier.

Europese Unie start Wit-Russische uitzendingen

De Europese Commissie is van plan om onafhankelijke uitzendingen voor Wit-Rusland te ondersteunen. Het consortium dat voor die programma's zou moeten zorgen, bestaat uit een aantal bedrijven uit Duitsland, Littouwen, Polen en Rusland. De Europese Commissie heeft het project gefinancierd voor een bedrag van twee miljard euro.

Het consortium zou al in februari starten met het via satelliet doorzenden van programma's vanuit Duitsland. De uitzendingen zijn in het Russisch en het Wit-Russisch. Het project zou een looptijd hebben van twee jaar en ondersteunt verder ook online acties, de Wit-Russische geschreven pers en de training van journalisten.

Met dit project wil de Europese Commissie een tegengewicht bieden tegenover de Wit-Russische president Alexander Lukashenko, die een bijzonder grote greep heeft op de staatsmedia van het land. Men wil ook onafhankelijke nieuwsverslaggeving brengen in aanloop naar de presidentsverkiezingen, die gepland zijn voor 19 maart.

Het nieuwe initiatief is de opvolger van een kleiner project - ter waarde van 138.000 euro - dat door Deutsche Welle werd ontplooid. De Europese Unie probeert daarmee de democratische burgermaatschappij in Wit-Rusland te ondersteunen. Lukashenko heeft echter al aangekondigd om in de staatsmedia te zullen starten met een tegenoffensief.

Wikipedia komt in drukvorm op de markt

De Duitse uitgever Zendot heeft bekend gemaakt een gedrukte versie van de Duitstalige online Wikipedia-encyclopedie uit te zullen brengen. Het zou in totaal gaan om meer dan 8.000 bladzijden, verdeeld over honderd banden. Critici stellen echter dat een gedrukte versie onmiddellijk achterhaald zal zijn.

Elk boekdeel zou een kostprijs hebben van 14 euro en per maand zouden twee volumes worden uitgebracht. Het project is verspreid over een viertal jaar en doet beroep op 25 medewerkers en 15 eindredacteurs. Een onafhankelijk wetenschappelijk adviseur moet de inhoud controleren voor het in gedrukte vorm verschijnt.

Critici stellen echter dat de gedrukte Wikipedia al achterhaald zal zijn op het ogenblik dat hij uitkomt. De gegevensbank van de encyclopedie wordt immers door het publiek voortdurend aangevuld en gewijzigd. Desondanks heeft Zendot al diverse dvd-versies van de Wikipedia en een aantal gedrukte fragmenten op de markt gebracht.

Indonesië remt buitenlandse media af

Indonesië wil vanaf februari het aantal buitenlandse uitzendingen op radio- en televisiestations beperken. De Indonesische regering stelt dat dit noodzakelijk is om de nationale cultuur te beschermen, maar mensenrechtengroeperingen zien in de maatregel een poging om de persvrijheid terug te schroeven.

Het grootste deel van de 160 radio- en televisiestations in Indonesië brengt nieuwsreportages van de BBC, de Voice of America, Deutsche Welle, Radio Australia en Radio Hilversum. De Indonesische regering wil het aantal van die buitenlandse bijdragen en programma's in de toekomst beperken.

De regering stelt dat deze maatregel nodig is om de locale cultuur te beschermen, maar tegenstanders stellen dat die buitenlandse programma's een frisse en verschillende invalshoek bieden op het nieuws en op de Indonesische maatschappij. Ook de toekenning van de frequenties zou worden herzien.

Daarnaast overweegt de Indonesische regering om kranten en tijdschriften te verplichten zich te registreren. "Ook dat is manier om de media te controleren," stippen critici aan. "De regering kan immers altijd weigeren een registratie toe te staan of te hernieuwen aan publicaties die als te kritisch worden ervaren," aldus Ignatius Haryanto, directeur van het Institute for Press and Development Studies in Jakarta tegenover het magazine Adnkronos International.

Europa wil beter communiceren

De berichtgeving over de Europese Unie is voor veel verbetering vatbaar. Morgen stelt de Europese Commissie dan ook een plan voor om de communicatie over Europa te verbeteren. Op die manier hoopt men ook het enthousiasme voor Europa weer te kunnen aanwakkeren.

Europees Commissaris voor communicatie Margot Wallström stelt dat de bevolking veel te weinig weet over de Europese Unie. Dat is volgens haar een belangrijke reden waarom de Nederlanders en Fransen tegen de Europese ontwerpgrondwet hebben gesteld.

Wallström zou Europe By Satellite (EBS), het eigen televisie- en internetkanaal, willen uitbreiden. De EBS zou ook een grotere vrijheid krijgen bij het bepalen van de vorm waarin de communicatie wordt gegoten. Bovendien wil men de communicatie- en mediatraining van het ambtenarenkorps uitbreiden.

Wallström zegt ook op zoek te zijn naar betere manieren om de Europese burgers te benaderen. Daarbij wil ze de communicatie meer decentraliseren, zodat nationale en locale media beter betrokken zouden kunnen worden bij het publieke debat. De Europese Commissie is ervan overtuigd dat alleen op die manier iederee toegang kan krijgen tot de informatie over de Europese Unie.

Na de voorstelling van het plan, kunnen burgers en betrokkenen tot de zomer hun mening over het project van Wallström overmaken aan de Europese Commissie. Daarna gaan de voorstellen en reacties naar de individuele lidstaten.

Economie in de media

De Deense moslimgroep die de aanstoot gaf tot een golf van kritiek over spotprenten van de profeet Mohammed die de Jyllands Posten in september publiceerde, accepteert de verontschuldigingen die de krant maandagavond aanbood. De krant trok het boetekleed aan nadat in het Midden-Oosten een boycot was ingezet van Deense producten en nadat de Deense premier Anders Fogh Rasmussen had gezegd dat hij niet namens de krant kon spreken, maar persoonlijk nooit "Mohammed, Jezus of welke religieuze figuur dan ook zou hebben afgebeeld op een manier die beledigend is voor anderen." Woordvoerder Kasem Ahmad van de Islamitische Geloofsgemeenschap, zei voor de radio dat de moslimgroep de premier en Jyllands Posten zal bedanken. Fogh Rasmussen riep dinsdag op een persconferentie alle partijen op de zaak niet verder op de spits te drijven en zich te onthouden van uitspraken die de spanningen in en buiten Denemarken kunnen opvoeren. Hij zei te hopen dat de verontschuldiging van de krant de mensen die gekwetst zijn, tot troost zal dienen.

Michelle Bachelet, de aankomend president van Chili, heeft zoals beloofd een kabinet benoemd waarin evenveel vrouwen als mannen zitten. Onder de ministeries die Bachelet aan seksegenoten toevertrouwt zijn die van defensie en economie. Zij benoemde ook een vrouw tot haar stafchef. "Dit zijn mensen met aanzienlijk intellectueel, professioneel en politiek aanzien", zei de 54-jarige socialiste, de eerste vrouwelijke president in Latijns-Amerika die zonder een machtige echtgenoot de top heeft weten te bereiken, over de tien mannen en vrouwen in haar regeringsploeg, die op 11 maart aantreedt. De ministeries zijn naar rato verdeeld over de vier partijen in Bachelets centrum-linkse coalitie. Op defensie, een post die zij zelf van 2002 tot 2004 bekleedde onder de huidige president Ricardo Lagos, benoemde Bachelet de ingenieur Vivianne Blanlot. Minister van economische zaken wordt Ingrid Antonijevic.

Met reddingsboten en helikopters heeft de Britse kustwacht 22 zeelieden gered na een aanvaring in het Kanaal. Allen werden naar verluidt behandeld voor lichte verwondingen. Een tanker met chemicaliën en een vrachtschip botsten in de nacht van maandag op dinsdag vijftig kilometer ten noordwesten van het Kanaaleiland Guernsey op elkaar, zei de kustwacht. Franse functionarissen zeiden dat alle geredde zeelieden bemanningsleden waren van het tankschip, de in de Marshalleilanden geregistreerde Ece. Het schip, dat tienduizend ton fosforzuur aan boord had, is lekgeslagen en maakt slagzij. Gevaar voor het milieu is er volgens een woordvoerder van de Britse kustwacht niet, omdat fosforzuur een corrosieve vloeistof is die in zeewater oplost. De Franse functionarissen zeiden dat het andere schip, een in Malta geregistreerde vrachtvaarder, 21 bemanningsleden aan boord heeft en fosfaat vervoert.

Het Japanse fotografieconcern Fuji gaat wereldwijd 5.000 banen schrappen. Dat is volgens het concern nodig om winstgevend te blijven. Het bedrijf, dat onder meer digitale camera's maakt, zal een deel van de productie overhevelen van Japan naar China, waar de loonkosten veel lager zijn. In Japan zullen er duizend banen verdwijnen. De rest van de arbeidsplaatsen komt in het buitenland te vervallen. De nieuwe reorganisatie zal fors drukken op de jaarwinst van het concern, zo werd dinsdag in Tokio bekendgemaakt. De nettowinst zal dit boekjaar uitkomen op ongeveer 20 miljard yen (144 miljoen euro). Fuji ging eerst uit van een bedrag dat bijna vier keer zo hoog was. In het derde kwartaal van het op 1 april begonnen boekjaar boekte Fuji een winst van 27,1 miljard yen (195 miljoen euro). Dat is 30 procent meer dan in dezelfde periode een jaar eerder. De omzet steeg met 6,5 procent 681,7 miljard yen (4,90 miljard euro).

Twee belangrijke Keniaanse groepen van activisten hebben de regering van het Afrikaanse land bekritiseerd wegens extravagante uitgaven. Het gaat om de Nationale Commissie Voor Mensenrechten en de landelijke tak van de anticorruptieorganisatie Transparency International. De Keniaanse regering gaf sinds 2002 ruim 12 miljoen dollar uit aan nieuwe voertuigen. Voor datzelfde bedrag hadden 25.000 kinderen acht jaar onderwijs kunnen volgen. Tegelijkertijd zijn in het noorden van het land zeker vier miljoen inwoners aangewezen op voedselhulp. In verband daarmee deed Nairobi een beroep op de internationale gemeenschap voor hulp. Alleen al tussen januari 2003 en september 2004 schafte de overheid 57 Mercedessen, 42 Land Cruisers en 33 andere terreinauto's aan? Critici vinden dat Nairobi kleinere voertuigen moet kopen, eventueel tweedehands, om geld te besparen.

Vlak voor het begin van de Olympische Winterspelen is de controverse tussen de Italië en het IOC over de dopingcontroles bijgelegd. De minister van Gezondheid heeft besloten zijn strenge decreet ten aanzien van doping voor de periode van 1 februari tot 31 maart niet uit te voeren. Eind vorig jaar kwamen beide partijen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Omdat doping in Italië onder het strafrecht valt als criminele overtreding wilden de autoriteiten de verantwoordelijk naar zich toetrekken, ook voor de controles op verboden middelen tijdens de Spelen. Het IOC vreesde invallen en behield, als sportkoepel bij een sportevenement, zich dat recht voor en weigerde overheidsinmenging. In ruil voor het bevriezen van het decreet krijgt minister Storace in Turijn wel een vertegenwoordiger in de olympische anti-dopingcommissie, die toezicht houdt. Daarin hebben ook het IOC en het WADA (het mondiale agenschap voor de strijd tegen doping) zitting.

Elfstedentocht in de zomer

Er komt dit jaar zeker en vast een Elfstedentocht, maar die krijgt dit keer een zomereditie. In juni wordt in Friesland immers de eerste Frisian Nuon Solar Challenge georganiseerd. Aan die eerste Europese wedstrijd voor zonneboten nemen twintig Nederlandse en zeven buitenlandse vaartuigen deel.

De wedstrijd wordt tijdens de maand juni gehouden en volgt het parcours van de winterse Elfstedentocht met start en finish in Leeuwarden. De ingeschreven teams zijn afkomstig uit Nederland, de Verenigde Staten, Polen, Duitsland, Jordanië en Pakistan. De teams worden samengesteld door universiteiten, beroepsopleidingen en bedrijven.

De boten mogen alleen varen op de kracht van zonnepanelen. De teams krijgen daarbij ondersteuning van een aantal bedrijven die voor de sponsoring van de zonnepanelen zorgen. Adviseur en ambassadeur van de wedstrijd is de Nederlandse astronaut Wibbo Ockels.

RFID helpt voorraadbeheer

Radio Frequency Identification (RFID) zorgt voor een rendabeler voorraadbeheer. Dat blijkt uit een onderzoek van de Computer Sciences Corporation. Voorraadbeheer wordt volgens de onderzoekers trouwens steeds meer als een cruciaal onderdeel van de bedrijfsvoering beschouwd.

Uit het onderzoek bleek dat 61 procent van de bedrijven door RFID zijn voorraadkosten tot tien procent had kunnen afbouwen. Daarnaast had 52 procent zijn winsten met tien procent zien verbeteren. Nog eens 11 procent van de ondervraagde bedrijven stelde dat de omzet met 20 procent was gestegen.

Het is volgens CSC duidelijk dat het voorraadbeheer door de bedrijfsleiding steeds meer beschouwd wordt als een bijzonder strategisch onderdeel van de ondernemingsstructuur. "Er wordt bovendien aangetoond dat bedrijven de resultaten van hun verbeterde operaties gebruiken om grotere winsten te genereren," voerden de onderzoekers aan.

Europese frisdrankensector belooft zelfdiscipline

De frisdrankfabrikanten hebben beloofd geen reclame meer te zullen maken die specifiek gericht is op kinderen. Dat heeft de Unesda, de Europese Unie van Drankenfabrikanten, gesteld. Ook zullen de producenten een aantal dranken niet langer verkopen op basisscholen, tenzij de schooldirecties daar zelf om vragen.

De voedingsector, met onder meer Unilever, Coca-Cola en Pepsi, zegt daarmee te willen meewerken aan het bestrijden van het overgewicht van kinderen. Markos Kyprianou, Europees Commissaris voor gezondheid had de bedrijven vorig jaar nog verzocht om medewerking om het probleem van overgewicht mee te helpen aanpakken.

Kyprianou benadrukte dat een kwart van de kinderen in de Europese Unie met overgewicht te kampen heeft. Zij zijn volgens de commissaris de hartpatiënten en diabetici van morgen. De drankensector zelf stelt dat deze overeenkomst een grote stap voorwaarts is die moet uitgevoerd en gecontroleerd moet worden.

De beperkingen die de industrie zichzelf oplegt omhelst niet alleen op de traditionele reclame en spotjes op radio en televisie, maar ook over websites. Vooral op het gebied van promoties ten opzichte van kinderen beneden de twaalf jaar wil de sector zich naar eigen zeggen bijzonder terughoudend opstellen.

Bij scholen in het voortgezet zou er gewerkt worden met speciale automaten, waar naast de traditionele frisdranken ook fruitsappen en water zouden worden aangeboden. Bovendien zouden de betrokken automaten ook reclamevrij worden en bovendien boodschappen omvatten over een gezonde levensstijl en een evenwichtig voedingspatroon.

Ruimtepak gaat in baan om de aarde

Eind deze week wordt vanuit het International Space Station (ISS) een ruimtepak gelanceerd. Het pak wordt in een baan om de aarde gebracht en moet vooral de interesse van jongeren en studenten voor de ruimtevaart stimuleren.

De Suitsat bestaat uit een Russisch Orlan-ruimtepak en omvat drie batterijen, een radiozender en internet sensoren om de temperatuur en de batterijkracht te meten. Tijdens zijn baan om de aarde zal de Suitsat gegevens daarover doorzenden naar de begane grond.

Iedereen die in het bezit is van een - liefst grote - antenne en een radio-ontvanger die afgestemd is op 145.990 megahertz FM, zou de signalen van de overvliegende Suitsat moeten kunnen opvangen. Elke doortocht zou vijf tot tien minuten kunnen gevolgd worden.

Daarbij krijgt men onder meer de boodschap "This is SuitSat-1, RS0RS" en een vooraf opgenomen begroeting in vijf verschillende talen. De uitzending eindigt met een Engelstalig rapport over de temperatuur, batterijkracht en de duurtijd die de missie al achter de rug heeft.

De SuitSat is vooral gericht op kinderen en studenten. De begroeting - in het Engels, Frans, Japans, Russisch, Duits en Spaans - omvat immers een gecodeerde boodschap die door de studenten kunnen opgenomen en ontcijferd worden. Op het einde van de boodschap volgt ook een televisiebeeld. Er worden beloningen uitgereikt voor de correcte ontcijfering van de woorden en de identificatie van de beelden.

Grand Theft voor de rechter

In Los Angeles heeft openbaar aanklager een strafdossier neergelegd tegen de makers van 'Grand Theft Auto: San Andreas'. Het game omvatte oorspronkelijk een aantal expleciete en bijzonder gecontesteerde seksscènes. Game-ontwikkelaar Rockstar Games en uitgever Take-Two Interactive worden door aanklager Rockard J. Delgadillo beschuldigd van het illegaal verbergen van porno.

Bij het voorleggen van het game aan de Entertainment Software Rating Board (ESRB) zouden de makers ervoor gezorgd hebben dat de porno-scènes niet opgemerkt werden. Daardoor kreeg het spel het Mature-label. Maar in de commerciële versie zouden de seksscènes wel gemakkelijker toegankelijk geworden zijn. Door die expleciete scènes kreeg het game van de ESRB later het Adults Only-label. Delgadillo beschuldigt de makers dan ook van misleidende maketing en oneerlijke concurrentie. De bedrijven riskeren een geldboete tot 5.000 dollar, maar de aanklager heeft zijn oog laten vallen op een gedeelte van de winst.

Toen de ESRB het game een AO-statuut had opgelegd, waren vele verdelers verplicht om 'Grand Theft Auto' weer uit de rekken te nemen. Take-Two Interactive en Rockstar Games brachten daarop een gekuiste versie op de markt, maar inmiddels had een 81-jarige grootmoeder klacht neergelegd omdat ze zich misleid en bedrogen voelde toen ze het spel had gekocht voor haar veertien-jarige kleinzoon. "Het moorden, roven en dealen en de grove taal en het roekeloos rijden leek haar veel minder te storen dan de seks," merkt het magazine The Register op.

Ook Delgadillo hanteert het princiepe van de misleiding. "De gecontesteerde inhoud is nu wel verwijderd," benadrukte hij. "Maar voordien heeft het bedrijf wel 12 miljoen kopijen ter waarde van 600 miljoen dollar verkocht. Bedrijven hebben de plicht om de inhoud van hun producten op een waarachtige wijze weer te geven. Dat geldt voor de voedingsindustrie, maar ook voor de ontspanningsindustrie."

Economie in de media

In de Amerikaanse stad Houston is vandaag het proces begonnen tegen de twee hoofdfiguren van de Enron-affaire, één van de pzienbarendste bedrijfsschandalen in de Amerikaanse geschiedenis. Het gaat om Kenneth Lay, de oprichter van de voormalige energieleverancier en oud-topman Jeffrey Skilling. Het tweetal staat symbool voor de wantoestanden die het Amerikaanse bedrijfsleven eind van het millennium heeft gekenmerkt. Na Enron kwamen nog meer grote fraudezaken aan het licht waaronder die bij concerns als WorldCom en Tyco. De advocaten van Lay en Skilling beweren dat er binnen de Amerikaanse wet- en regelgeving van die tijd is gehandeld en dat er op een legale manier zaken is gedaan. "Ze gaan zeggen dat Enron een solide onderneming was die gemakkelijk had kunnen overleven als er geen paniek was uitgebroken," wordt er voorspeld. De aanloop naar het proces tegen Lay en Skilling heeft vier jaar geduurd. Enron is ingestort na beschuldigingen over boekhoudfraude, waaronder fors opgeklopte omzet- en winstcijfers. De val van het bedrijf heeft beleggers circa 68 miljard dollar gekost, heeft 5.000 mensen werkloos gemaakt en 800 miljoen dollar aan pensioengelden vernietigd.

Rusland heeft zondag de gasleveranties aan buurland Georgië hervat. De gasleveranties werden vorig weekeinde na een aanslag afgesloten. Kavkaztransgaz, een dochteronderneming van de energiereus Gazprom, had zaterdag al laten weten dat de gasleiding was gerepareerd. Georgië beschuldigde Rusland ervan achter de aanslagen te zitten. Moskou zou het kleine buurland zo willen dwingen de controle over gasleidingen op zijn grondgebied af te staan aan het Russische gasbedrijf Gazprom. Een woordvoerder van Gazprom wees die beschuldigingen, geuit door president Saakasjvili, van de hand en waarschuwde Georgië de zaak niet te politiseren. De afgelopen week leverde Rusland weer gas aan Georgië via een pijpleiding die door Azerbeidzjan loopt. Dat was echter niet genoeg om de hele bevolking weer van gas te voorzien. Daarom sloot Georgië inmiddels een overeenkomst met Iran voor de levering van aardgas. Zo hoopt het land voor zijn energievoorziening voortaan minder afhankelijk te worden van Moskou.

De Boliviaanse president Evo Morales heeft een cocaboer belast met de strijd tegen de drugshandel. Morales maakte de benoeming van Felipe Caceres dit weekeinde bekend tijdens een bezoek aan de regio Chapare waar veel boeren cocaplanten verbouwen. Verder zei Morales dat hij internationaal campagne gaat voeren voor het legaliseren van de cocateelt. Met de campagne wil Morales inspelen op de eisen van de indianen die in Bolivia de meerderheid van de bevolking vormen. De cocateelt is voor de indiaanse boeren een van de belangrijkste bronnen van werkgelegenheid en inkomsten geworden. Bovendien is coca meer dan een grondstof voor cocaïne. De inwoners van de hooglanden gebruiken de cocablaadjes al van oudsher om op te kauwen, in allerlei rituelen en voor de traditionele geneeskunde. Morales werd vorig weekeinde als eerste indiaan tot president van Bolivia beëdigd.

Wapeninspecteurs van de Verenigde Naties hebben toegang gekregen tot het voormalige militaire complex Lavizan in Teheran. Een diplomaat in kringen van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) heeft dat zondag gezegd tegen het Franse persbureau AFP. Daarmee lijkt Teheran toe te geven aan de internationale gemeenschap die meer inzicht eist in Irans nucleaire ambities. Iran zorgt al tijden voor spanningen door te staan op het toepassen van kernenergie, maar ook door niet al te bereidwillig mee te werken aan internationale controles daarop.

In Groot-Brittannië komen 21 aquarellen en tekeningen van Adolf Hitler onder de hamer. De werken zaten zeventig jaar in een koffer, op een Belgische zolder. Dat heeft de Sunday Telegraph zondag gemeld. De schilderijen zijn tussen 1916 en 1918 gemaakt. Hitler was toen als korporaal gelegerd in Frankrijk, niet ver van de plek waar hij de werken maakte. Het veilinghuis verwacht er bijna 150.000 euro voor te krijgen. Het zijn vooral landschapsschilderingen. "Hij was geen groot kunstenaar, maar de interesse ligt natuurlijk vooral in de man, en niet zijn schilderijen," aldus de veilingmeester.

De topman van staalconcern Mittal Steel wil een ontmoeting met het management van Arcelor organiseren om te praten over de "strategische en managements-aspecten" van het vijandige bod dat Mittal vrijdag deed op Arcelor. Dat zegt Lakshmi Mittal, CEO van het staalconcern maandag in een interview met de Franse krant Les Echos. Hij zegt in het interview verder dat hij tijdens een afspraak maandag met de Franse minister van Financiën, Thierry Breton, zal uitleggen dat het bod op het gedeeltelijk Franse Arcelor 'goed is voor de staalindustrie en zinnig is voor aandeelhouders en werknemers van Arcelor'. Afgelopen vrijdag lanceerde Mittal Steel, de grootste staalproducent ter wereld een bod van 18,6 miljard dollar op de nummer twee producent, Arcelor. Volgens Arcelor is het bod vijandig.

Voor het eerst gaan er in België meer draagbare computers of laptops over de toonbank dan traditionele desktop-computers. Dat blijkt uit cijfers van het marktonderzoeksbureau GfK Benelux Marketing Services. De trend tekende zich af in de laatste drie maanden van 2005 en zet zich vandaag door, zo meldt De Tijd maandag. Vorig jaar werden in België 940.000 computers verkocht. Dat is een toename van ongeveer 1 procent tegenover 2004. Het groeicijfer verbergt een verschuiving in de markt. Terwijl de verkoop van laptops vorig jaar met zestien procent toenam, ging de desktopcomputer in een jaar tijd zowat tien procent achteruit.

De belangrijkste Poolse internetsites hebben hun pagina's zondagavond in zwart-wit afgebeeld, als teken van rouw na de catastrofe in Katowice. In de Zuid-Poolse stad zijn zeker 66 mensen om het leven gekomen na het instorten van het dak van een evenementenhal. De vier internetsites die aan de rouwactie meedoen zijn Onet.pl, Wp.pl, Interia.pl en Gazeta.pl. Op de websites wordt zeer veel aandacht besteed aan de tragedie. Wp.pl (Wirtualna Polska) heeft een condoleanceregister geopend waar al duizenden mensen hun medeleven hebben betuigd.

Regering Bush wil NASA-wetenschapper mond snoeren

De Amerikaanse regering heeft James Hansen, de belangrijkste klimaatwetenschapper van de ruimtevaartorganisatie NASA het zwijgen proberen op te leggen toen die waarschuwde voor de uitstoot van broeikasgassen. Dat beweert de wetenschapper zelf in The New York Times.

James Hansen, directeur van het Goddard Institute for Space Studies van de NASA, verklaarde dat de autoriteiten hebben geprobeerd om de inhoud van zijn voordrachten, rapporten, interviews en commentaren vooraf te controleren. "Zij beschouwen zich als de controleurs van de informatie die aan het publiek wordt verstrekt," aldus Hansen.

Hansen benadrukte dat hij zich niet zou laten beïnvloeden door het optreden van de autoriteiten. Dean Acosta, één van de verantwoordelijken voor de public relations bij de NASA, ontkende echter dat er een poging is geweest om Hansen het zwijgen op te leggen. "Wij willen openheid en laten de feiten voor zich spreken," reageerde hij.

Acosta voegde er wel aan toe dat overheidswetenschappers de vrijheid hebben om hun wetenschappelijke bevindingen te bepraten, maar dat ze de beleidsverklaringen zouden moeten overlaten aan de beleidsmakers en woordvoerders die daarvoor zijn aangeduid.

De NASA-woordvoerder stelde dat Hansen sinds 1988 waarschuwt voor de gevaren van de opwarming van de aarde en dat hij al geregeld met politici in conflict is gekomen, maar ook met budget-controleurs in de regeringen van Bill Clinton en George W. Bush. Hansen houdt echter vol dat de pogingen om hem het zwijgen op te leggen, was begonnen na een reeks voordrachten die hij begin december gegeven had op het jaarlijks congres van de American Geophysical Union.

Hansen had daar beweerd dat de uitstoot van broeikasgassen ook met de bestaande technologie al zou kunnen afgebouwd worden, vooral in het autoverkeer. Bovendien zou hij opgeworpen hebben dat de klimaatverandering zonder het wereldleiderschap van de Verenigde Staten voor een heel andere planeet zou zorgen.

Die uitspraken zouden ertoe geleid hebben dat Hansen telefoontjes had gekregen van het NASA-hoofdkwartier, waarbij gedreigd zou zijn met zware gevolgen indien hij dergelijke woorden in de mond zou blijven nemen. Hansen stelt echter dat het onverantwoord zou zijn te zwijgen. "Bovendien heeft de NASA duidelijk de opdracht om onze planeet te begrijpen en beschermen," voerde hij daar aan toe.

Franco Einaudi, de rechtreekse meerdere van Hansen, stelde dat er geen officiëel bevel of druk is geweest om de wetenschapper te doen zwijgen. "Maar dat betekent niet dat ik het goed vindt dat dit soort druk wordt toegepast," aldus nog Einaudi.

Moslims boycotten Deense producten

Het Deense bedrijf Arla heeft advertenties geplaatst in kranten uit het Midden-Oosten. Daarmee hoopt de bedrijfsleiding een einde te kunnen maken aan de boycot in moslimlanden tegen Deense producten. Die boycot is het gevolg van een moslimverontwaardiging over karikaturen over de profeet Mohammed in een Deense krant.

Een woordvoerder van het bedrijf stelde dat Arla onder grote druk kwam te staan van consumenten om zich van de tekeningen in de krant Jyllands-Posten te distanciëren. "De krant zelf heeft zich verontschuldigd voor elke belediding die zou veroorzaakt zijn, maar stelde de grenzen van expressies over de islam te hebben willen verkennen," stipt de BBC aan.

Arla Foods is één van de grootste zuivelproducenten van Europa. Het bedrijf had enkele dagen geleden opgemerkt dat de klanten in Saudi-Arabië zijn producten niet meer kochten en begonnen waren met een boycot tegen Deense producten.

De rel begon in september toen de Jyllands-Posten een reeks van twaalf karikaturen plaatste waarin Mohammed wordt opgevoerd als een stereotype moslimterrorist. Daarop schreven tien ambassadeurs uit moslimlanden een brief naar de Deense eerste minister Anders Fogh Rasmussen, waarbij hem gevraagd werd een standpunt terzake in te nemen.

Dat werd door Rasmussen geweigerd. Hij stelde dat Denemarken een vrije en onafhankelijke pers kent en weigerde tussen te komen. "Maar dat blijkt voor de moslimlanden en vooral Saudi-Arabië niet voldoende te zijn," aldus de BBC. "Gevreesd wordt nu dat het incident Deense bedrijven zou kunnen benadelen."

De Confederation of Danish Industries heeft de Jyllands-Posten nu opgeroepen om een verontschuldiging af te drukken voor het plaatsen van de tekeningen. De krant zegt zich al verontschuldigd te hebben om de gevoeligheden van de moslims geraakt te hebben, maar blijft het recht op te eisen om te kunnen drukken wat de krant zelf wil.

Is de bedrijfsleiding te angstig?

Bestuurders van bedrijven hebben schrik voor rechtszaken en schade aan hun reputatie. Dat heeft een invloed op hun beleid. Dat stelt de Nederlandse professor ondernemingsrecht Maarten Kroeze. Topmensen vertonen volgens hem dan ook een opvallend risicovermijdend gedrag.

Maarten Kroeze wijst erop dat diverse enquêtes uitwijzen dat het gedrag van bestuurslui beïnvloed wordt door angst voor rechtszaken. Dat blijkt volgens hem ook uit verklaringen van headhunters. "Zij zeggen dat het steeds moeilijker wordt goede kandidaten te vinden voor dergelijke opdrachten," voert hij aan.

"Het aansprakelijkheidsrisico is de belangrijkste reden om een bestuursfunctie te weigeren, zo blijkt uit een enquete van het tijdschrift Corporate Board Member Europe," schrijft het Financieele Dagblad. "Het risocovermijdend gedrag heeft echter diverse ongewenste bijwerkingen."

Daarbij wordt erop gewezen dat bestuurders terugdeinzen voor risicovolle, maar potentiële zeer winstgevende beslissingen. "In veel gevallen wordt voor een veiliger, maar minder winstgevnde weg gekozen," wordt er opgemerkt. Omwille van de eigen aansprakelijkheid zegt een raad van bestuur volgens de onderzoekers ook vaker het vertrouwen in een manager op dan wenselijk is.

Games vergen degelijker aankleding

De E3Expo in Los Angeles, de belangrijkste beurs voor de gamesector, zal dit jaar grondig verschillen van vorige edities. De organisatoren willen immers niet dat er nog langer schaars geklede dames ingeschakeld worden bij de presentaties en de promotie van nieuwe games.

De Amerikaanse gamesector krijgt heel wat kritiek, want volgens sommigen zouden verscheidene producten de spelers aanzetten tot geweld en seksueel misbruik. Een aantal Amerikaanse politici proberen de verkoop van gewelddadige of pornografische te beperken of te verbieden.

De organisatie van de E3Expo ging echter altijd al gepaard met een defilé van bijzonder summier geklede dames. Er is zelfs een speciale website (www.e3girls.com) gewijd aan de meisjes. Maar dat moet volgens de organisatoren definitief tot het verleden behoren.

De deelnemers aan de beurs hebben al een waarschuwing gekregen dat er met zware boetes zal gezwaaid zal worden indien er tegen de zedigheid gezondigd wordt. Wie zondigt, zal een boete van 5.000 dollar moeten betalen.

De E3Expo heeft plaats van 10 tot 12 mei in het Los Angeles Convention Center. Meer informatie over het evenement is terug te vinden op de website www.e3expo.com.

Weer recordverkoop gsm-toestellen

Er werden het voorbije jaar wereldwijd meer dan 800 miljoen gsm-toestellen verkocht. Dat blijkt uit een rapport van het onderzoeksbureau IDC. In het vierde kwartaal van het voorbije werden zelfs nieuwe records gebroken, vooral dankzij de bevoorrading van de verkopers tijdens de eindejaarsperiode.

Tegenover het vierde kwartaal van het jaar voordien, zag men de verkoop van gsm-toestellen tijdens de laatste maanden van 2005 aangroeien met 19,3 procent tot een recordaantal van 245,2 miljoen eenheden. In totaal was 2005 trouwens goed voor een verkoop van 825,5 mobiele telefoons, een groei met 16,7 procent tegenover het jaar voordien.

IDC merkt op dat de verkoop van mobiele telefoons historisch vooral steunt op de omzet van het goedkopere marktsegment, maar dat tijdens het vierde kwartaal van vorig jaar opgemerkt kon worden dat in bepaalde regio's ook extra vraag was naar duurdere toestellen.

Nokia consolideerde zijn positie als marktleider met een verkoop van 83,7 miljoen gsm-toestellen tijdens de laatste drie maanden van het jaar. Dat betekent een groei met 26,6 procent tegenover het jaar voordien. Motorola volgt op een tweede plaats met een groei van 40,6 procent en gaat Samsung (28,9 procent groei), LG en Sony Ericsson.

China verstuurt 3 miljard sms-berichten

Chinezen hebben het voorbije jaar 304,6 miljard sms-berichten verstuurd met hun mobiele telefoons. Dat is volgens het persbureau Xinhua driehonderd keer meer dan vijf jaar geleden. In 2004 werden 217 miljard sms-berichten geteld.

In China is het sms-verkeer bijzonder populair geworden, vooral rond feestdagen zoals het Chinese nieuwjaar. Door hun gestegen koopkracht kunnen immers steeds meer Chinezen een mobiele telefoon kopen. Maar zoals bij alle media, probeert de Chinese overheid ook hier sterk controlerend op te treden.

Er wordt volgens Xinhua vooral gezocht naar personen die de berichten gebruiken voor frauduleuze praktijken, pornografische doeleinden of voor subversieve activiteiten. Er zijn in totaal 2.800 controlecentra opgericht om het sms-verkeer van 383 miljoen gebruikers te volgen. Dat zou sinds november geleid hebben tot het onderscheppen van 107.000 illegale berichten, terwijl 10.000 aansluitingen werden geblokkeerd.

Betekent Nike redding voor Kobe Bryant?

De Amerikaanse basketter Kobe Bryant heeft een reclamecontract gekregen bij Nike, het eerste commerciële televisieproject dat de sportvedette heeft mogen ondertekenen sinds hij in juli 2003 voor de rechter werd gedaagd wegens een verkrachtingszaak. Andere contracten laten echter op zich wachten.

De Zoom Kobe 1, de eerste Nike-sportschoen onder de Kobe-naam, komt in de Verenigde Staten op 11 februari op de markt. Maar vele analisten twijfelen eraan of er nog vele nieuwe projecten zullen volgen de basketter. Volgens hen zullen er nog wel bedrijven zijn die met de figuur van Kobe Bryant aandacht willen trekken, maar ze menen dat de tijd van de echt grote contracten - zoals bij McDonald's en Coca-Cola - wel eens definitief voorbij zouden kunnen zijn.

Paul Swangard van het Warsaw Sports Marketing Center aan de universiteit van Oregon vertelde aan CNN Money dat Bryant voldoende is gerehabiliteerd voor een bedrijf in sportuitrustingen, maar dat de meeste adverteerders voor algemene producten heel wantrouwig zijn om in hun reclamecampagnes opnieuw beroep te doen op de basketter.

"De aanklacht blijft voor heel veel mensen een bijzonder grote smet en zij zullen dat ook niet licht vergeten," meende Swangard. De klacht tegen Bryant werd in september 2004 afgevoerd, nadat de klaagster gesteld had dat ze geen verdere vervolging wenste. Later kwam het tussen beide partijen tot een minnelijke schikking.

Toen de contracten met McDonald's en Sprite (Coca-Cola) vervielen, werden die vervolgens niet meer vernieuwd. Ook de spots die al opgenomen waren, werden niet meer gebruikt. Juist voor de aanklacht had Nike een vijfjarig contract getekend met Bryant voor 40 miljoen dollar. Het bedrijf stelt dat er aan die relatie nooit iets is veranderd.

Toch duurde het tot de zomer van vorig jaar vooraleer Nike opnieuw een gedrukte advertentie plaatste over Kobe Bryant. Sommigen stellen dat de nieuwe reclamespot ook andere adverteerders zou kunnen doen overwegen om opnieuw op Bryant beroep te doen. "Nike vangt een eventuele eerste storm op," benadrukte Tom George, analist bij het sportmarketing-bureau Octagon.

Na deze Bryant-campagne zou het voor andere bedrijven gemakkelijker worden om de basketter opnieuw te gebruiken, juist omdat ze niet de eerste zijn. Maar anderzijds wordt gesteld dat het Amerikaanse zakenleven niet van risico's houdt. "Waarom zouden ze op Bryant beroep doen indien ze andere alternatieven hebben?" wordt er opgemerkt.

Bryant heeft in de Verenigde Staten nog altijd het meest negatieve imago van alle sportlui. Door 53 procent van de bevolking wordt hij een negatief imago toegemeten. Dat is amper enkele procenten lager dan in september 2004. In de weinig benijdenswaardige lijst wordt de basketter gevolgd door baseball-vedette Barry Bonds (38 procent), die betrapt werd op het gebruik van steroïden.

Bryant kwam de voorbije week nog eens op een positieve manier door 81 punten te scoren in één wedstrijd. Alleen Wilt Chamberlin deed het met 100 punten ooit beter in de NBA-geschiedenis.

Steden willen eigen breedband-netwerken

Wereldwijd hebben meer dan vierhonderd steden plannen op stapel staan om een gemeentelijk breedband-netwerk uit te bouwen. Dat blijkt uit cijfers van het onderzoeksbureau Visiongain. Het aantal steden met dergelijke netwerken zou dit jaar trouwens verdubbelen.

Visiongain stipt aan dat stedelijke breedband-netwerken een bijzonder belangrijke trend aan het worden is, ondanks de tegenwerking van een aantal grote telecom-providers en kabelmaatschappijen. Het eerste kwartaal van het jaar zullen meer dan honderd dergelijke netwerken operationeel zijn, waarvan meer dan veertig in de Verenigde Staten.

In het begin waren dergelijke ontwikkelingen in de Verenigde Staten vooral een kenmerk voor kleinere steden, maar daar is inmiddels duidelijk verandering in gekomen en worden ook steeds grote metropolen met dergelijke netwerken uitgebouwd. Voorbeelden daarvan zijn onder meer New York, San Francisco, Rome en Parijs.

Grote netwerk-aanbieders, zoals Motorola, Cisco, Hewlett Packard en IBM hebben op dit ogenblik orders voor honderden miljoenen euros voor de realisaties van de breedband-projecten. Vele stadsbesturen beschouwen breedband dan ook als een bijkomende nutsvoorziening, net zoals elektriciteit of water.

Kinderen hebben mediatraining nodig

Ouders hebben graag dat hun kinderen op school mediatraining krijgen, zodat ze beter gewapend zouden kunnen zijn tegen ongewenste invloeden. Dat blijkt uit onderzoek van het bureau MarketResponse. De meeste ouders hebben ook regels opgesteld voor het mediagebruik van hun kinderen.

De onderzoekers kwamen tot de vaststelling dat ouders vinden dat zij zelf een taak te vullen hebben op het gebied van mediatraining van hun kinderen, maar zien daarin vooral toch een belangrijke rol weggelegd voor het onderwijs, dat jongeren zou moeten helpen omgaan met media en reclame.

MarketResponse kwam tot de vaststelling dat de meeste ouders bepaalde regels hebben voor het mediagebruik van hun kinderen. Dat geldt vooral voor de televisie, het internet en de bioskoop, maar in mindere mate het gamen en het bekijken van dvd of video.

De regels hebben vooral te maken met het beperken van de tijdsduur en de voorafgaandelijke inhoudelijke selectie. Slechts dertien procent van de ondervraagden zijn van mening dat kinderen zelf kunnen leren wat goed en niet goed is, terwijl 69 procent stelt dat ouders een invloed kunnen hebben op het mediagebruik van hun kinderen. Twintig procent vindt het opstellen van regels weinig efficiënt, omdat kinderen in dergelijke gevallen toch elders kijken.

Internethandboek voor journalisten

In samenwerking met de Thomson Foundation en de Commonwealth Broadcasting Association heeft de Unesco een handboek samengesteld rond het gebruik van het internet voor jouranlisten. Dat moet vooral journalisten in ontwikkelingslanden helpen op een efficiëntere manier in te spelen op de online informatie.

Het handboek 'The Net for Journalists', geschreven door journalist Martin Huckerby, is volgens de Unesco vooral bedoeld om een vrije en pluralistische pers te promoten, de algemene toegang tot informatie en kennis te bevorderen en het gebruik van communicatiemedia voor de menselijke ontwikkeling te stimuleren.

Martin Huckerby zegt zelf geen computerspecialist te zijn, maar zegt het internet te gebruiken en gebruik gemaakt te hebben van experts over de hele wereld. "Het boek opent een venster op een virtuele wereld die steeds gemakkelijker toegankelijk wordt," aldus de Unesco.

Het internet is volgens de initiatiefnemers een multifunctioneel instrument dat een belangrijke rol speelt in de hedendaagse verslaggeving. "Het boek laat de gebruiker stap voor stap de uitgebreide en variërende aspecten van het medium verkennen en begrijpen," zegt de Unesco nog.

De auteur voert aan dat de hedendaagse kennismaatschappij gekenmerkt wordt door een wat hij noemt 'feest van informatie', maar voegt er aan toe dat er in vele landen van de wereld helemaal niet over een feest gesproken kan worden, maar over een echte 'hongersnood aan informatie'.

Het is volgens hem niet te begrijpen dat er een dergelijk tekort bestaat, terwijl het internet over elk mogelijk onderwerp een massa informatie ter beschikking stelt. De gids moet vooral journalisten in ontwikkelingslanden tips aan de hand doen om het internet te verkennen en gebruiken voor hun journalistieke opdrachten.

Daarbij wordt aangetoond hoe er efficiënter op het internet kan gezocht worden naar feiten en statistieken, maar ook naar beelden, audio en video. De Unesco hoopt dat dit journalisten in ontwikkelingslanden kan helpen om relevanter verhalen te schrijven over de Millennium-doelstellingen van de Verenigde Naties, waaronder armoede, opleiding, ongeletterdheid, gezondheid, voeding en ziekte.

Het boek kan gratis gedownload of bekeken worden op de website www.thomsonfoundation.org.uk/huckerby/huck01.htm

Bevroren methaan oplossing energieprobleem?

Voor de kust van Zuid-Californië is onder de bodem van de oceaan een voorraad bevroren methaan gevonden. Daarmee zou een groot gedeelte van de energiebehoefte kunnen worden voldaan, maar het is volgens wetenschappers nog niet zeker of men deze bronnen ooit zal kunnen ontginnen.

De jongste jaren is er steeds meer belangstelling gegroeid voor de methaan-voorraden, die op lage temperaturen en onder hoge druk onder de oceaanbodem en in de permafrost worden bewaard. De wereldwijde voorraden zouden de wereld eeuwenlang van energie kunnen voorzien, maar tot nu is er nog geen technologie beschikbaar om die energie te winnen.

De nieuwe voorraad werd gevonden op ongeveer tien kilometer buiten de kust en op een diepte van ongeveer 900 meter in een onderzeese moddervulkaan in het Santa Monica Bassin. Jim Hein, marine-geoloog van de United States Geological Survey, stelde echter dat de nabijheid van de scheepvaartverbindingen van Los Angeles en Long Beach voor extra problemen zouden kunnen zorgen bij een eventuele gaswinning.

Een aantal wetenschappers maakt zich ook zorgen over de milieugevolgen van eventuele grootschalige ontginning. Zij stellen dat het gebruik van methaan leidt tot opwarming van de aarde en klimaatverandering.

AWACS gedeeltelijk weg uit Geilenkirchen?

AWACS (Airborne Warning And Control System) zou bereid zijn om voor achthonderd oefenvluchten voortaan niet langer beroep te doen op de militaire basis Geilenkirchen, maar vanuit andere vliegvelden. Dat werd door AWACS verteld aan de Nederlandse staatssecretaris voor defensie Van der Knaap.

Een belangrijk gedeelte van Nederlands Limburg heeft bijzonder veel geluidsoverlast van de vluchten vanuit het net over de grens gelegen Geilenkirchen. De Nederlandse staatssecretaris benadrukte verder dat er binnen de NATO gepleit zou worden voor geluidsarme motoren voor de AWACS-radarvliegtuigen. Hij waarschuwde echter voor al te grote verwachtingen.

AWACS maakt vanop Geilenkirchen 3.200 vliegbewegingen. Vooral het Nederlandse dorp Schinveld heeft daarvan veel overlast. Dat zou nu met een kwart kunnen afgebouwd worden. Nederland zou verder andere landen vragen of die bereid zouden zijn om een deel van de AWACS-overlast over te nemen.

Wordt economische groei bijzaak?

Het armste gedeelte van de wereldbevolking heeft in de jaren negentig veel minder geprofiteerd van de groei van de wereldeconomie dan het decennium daarvoor. Dat is de conclusie van de New Economics Foundation (NEF), een Britse denktank. Bovendien wordt gesteld dat de armen ook het meest getroffen worden door de keerzijdes van de economische groei, zoals de milieuvervuiling.

In zijn rapport 'Growth isn't working' voert de NEF aan dat het een misvatting is dat economische groei uiteindelijk een oplossing zal bieden voor armoede. Daarbij wordt verwezen naar standpunten van het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank, die stellen dat economische groei een oplossing is voor armoede.

De voorbije decennia hebben volgens de NEF echter aangetoond dat de groei van de economie de kloof tussen rijk en arm alleen maar doet vergroten. Er wordt gesteld dat een economisch beleid niet langer de nadruk moet leggen op economische groei en hopen dat armoedevermindering een bijproduct daarvan zou worden. De NEF stelt dat armoedevermindering juist het hoofddoel worden van het beleid, terwijl economische groei als een bijzaak zou moeten worden beschouwd.

De denktank merkt op dat van elke 100 dollar groei per hoofd van de bevolking amper 60 cent ten goede komt aan mensen die beneden de armoedegrens - één dollar inkomsten per dag - leven. In de jaren tachtig lag het aandeel van de armen nog op 2,2 dollar.

Daarnaast voert de NEF aan dat tegenover elke dollar voor armoedebestrijding een extra investering van 166 dollar staat in productie en consumptie. Maar die investeringen hebben volgens de denktank een negatieve impact op het milieu, waarbij wordt opgemerkt dat het vooral de arme landen en bevolkingsgroepen zijn die daarvan schade ondervinden, zoals natuurrampen, extreme droogte en luchtvervuiling.

De NEF stuurt dan ook aan op een inkomensherverdeling. Daarbij wil men dat landen en individuen met hoge inkomens meer zouden inleveren.