Europa werkt aan deeltjesversneller voor sociale wetenschappen

Een internationale groep wetenschappers werkt aan een project om een simulator te creëren die alle activiteiten op aarde - van wereldwijde weerpatronen en de verspreiding van ziektes tot internationale financiële transacties en de verkeersinfarcten in de grote steden - kan repliceren. De Living Earth Simulator (LES) wil onder leiding van het Swiss Federal Institute of Technology een grotere wetenschappelijke kennis creëren over de gebeurtenissen op de planeet, met inbegrip van de menselijke activiteiten die maatschapvormen creëren en de omgevingsfactoren die de fysieke wereld vorm geven. Het project zou over twaalf jaar operationeel moeten zijn.

"Vele hedendaagse problemen - met inbegrip van maatschappelijke en economische instabiliteit, oorlogen en epidemieën - zijn het gevolg van het menselijk gedrag, maar er is een duidelijk gebrek aan doorzicht in de functionering van de maatschappij en de economie," merkt de Zwitserse wetenschapper Dirk Helbing op tegenover BBC News. "Dankzij onder meer de Large Hadron Collidor hebben wetenschappers op dit ogenblik een grotere kennis over het begin van het universum dan over de eigen planeet. Er zijn dan ook dringend initiatieven nodig die deze kennisverwerving versnellen en de verschillende sectoren van kennis samenbrengen."

Met het project is een investering voorzien van 1 miljard euro. De financiële middelen worden samengebracht door de Europese Commissie. Het computersysteem zou volgens Helbing in staat moeten zijn om onder meer de uitbraak van besmettelijke ziektes en financiële crisissen te voorspellen en modellen aan te brengen om de opwarming van het klimaat te bestrijden. "Het onthullen van de verborgen wetten en processen onder de samenleving vormt zonder twijfel de grootste wetenschappelijke uitdaging van deze eeuw," voert de Zwitserse wetenschapper aan. Voor het systeem zullen een aantal nieuwe supercomputers moeten worden ontworpen, maar een belangrijk gedeelte van de gegevens die moeten worden verwerkt, is volgens Helbing al beschikbaar.