Satelliet-navigatie wordt cruciaal in tsunami-bestrijding

Navigatie-satellieten kunnen in de toekomst mogelijk een cruciale rol vervullen in het voorspellen van tsunami-gevaar. Dat is de conclusie van een onderzoek van het Institut de Physique du Globe de Paris (IPGP). De onderzoekers merken daarbij op dat tsunami-golven in de open oceaan slechts enkele centimeters hoog zijn, maar toch voldoende atmosferische vibraties veroorzaken die tot in de ionosfeer, driehonderd kilometer hoog in de atmosfeer, kunnen worden opgemerkt. Die signalen kunnen volgens de onderzoekers door navigatie-satellieten worden opgevangen. Op die manier zouden tsunami-golven honderden kilometer voor ze aan land komen, kunnen worden opgemerkt.

Uit een studie van drie recente tsunami's konden de Franse onderzoekers aantonen dat de effecten van in de ionosfeer toenemen met de hoogte van de golven. Daarbij werd opgemerkt dat de tsunami die eind februari dit jaar Chili trof, in het midden van de Stille Oceaan slechts tien centimeter hoog was. Meer die lage tsunami-golven kunnen wel meer dan honderd kilometer lang zijn. Tijdens een tsunami deinen honderden vierkante kilometer oceaanmassa nagenoeg gelijktijdig op en neer. Dat produceert volgens de onderzoekers een ritmische beweging in de atmosfeer. Dat veroorzaakt uiteindelijk tot een verandering in de densiteit van de vrije elektronen in de atmosfeer.

Die verandering is volgens de onderzoekers voldoende krachtig om de signalen van navigatie-satellieten te beïnvloeden. Dat biedt volgens hen de mogelijk te doen om tsunami's tijdig te voorspellen. Daardoor zou er vroeg genoeg alarm kunnen worden geslagen, zodat de schade van de natuurramp beperkt zou kunnen blijven. Emile Okal, geofysicus aan de Northwestern University in de Amerikaanse staat Illinois, maakt gewag van een uniek onderzoek, maar hij merkt op dat er al langere tijd is geweten dat satelliet-navigatie een rol zou kunnen spelen in de tsunami-controle. Er blijft volgens hem echter nog een bijzonder lange weg af te leggen vooraleer er een efficiënte en haalbare toepassing zal kunnen worden ontwikkeld.