Westers getint natuurbehoud dreigt mislukking te worden

Ecotoerisme en westers-getinte conservatie-project vormen een bedreiging voor het wildbestand, beschadigen het leefmilieu en leiden tot een migratie en criminalisering van lokale bevolkingsgroepen. Dat schrijf Rosaleen Duffy, expert op het gebied van ethische dimensies van het behoud en management van de natuur, in haar boek 'Nature Crime: How We're Getting Conservation Wrong'. Buitenlandse toeristen vragen volgens haar naar uitgelezen stranden en safari's, maar dat heeft volgens haar geleid tot ontwikkelingen waarvan de natuur geen baten uit haalt, zoals kustbebouwing, het boren van waterbronnen en het saneren van mangroven en bossen.

"Bij het oprichten van natuurreservaten komt de lokale bevolking vaak tot de vaststelling dat hun dagelijkse activiteiten - zoals de jacht en het verzamelen van hout - plots illegaal zijn geworden," merkt Duffy op. "Bovendien hebben goedbedoelde pogingen om de biotoop van bedreigde diersoorten te redden, geleid door de creatie van gebieden waar geen mensen meer toegelaten worden. Dat heeft over de hele wereld geleid tot de gedwongen verhuis van miljoenen mensen." Duffy merkt daarbij op dat de westerse benadering van conservatie er verkeerdelijk vanuit gaat dat de mens de vijand is van het natuurbehoud. Tegelijkertijd gaat men er volgens haar even onterecht vanuit dat conservationisten de redders van de natuur zijn.

Door het onvermogen om die conflicten aan te pakken en een goede samenwerking te ontwikkelen met de lokale bevolking, luidt het natuurbehoud volgens Duffy vaak zijn eigen falen in. "Pogingen om de natuur te redden zorgen er vaak voor dat gemeenschappen zich tegen de conservationisten keren," voert ze aan. "De initiatieven worden immers vaak ervaren als oneerlijk opgelegde maatregelen, ondanks hun goede bedoelingen. Dat is een bijzonder gevaarlijke evolutie, aangezien die percepties dreigen het natuurbehoud op lange termijn te doen mislukken." Duffy merkt op niet te willen aansturen op het stopzetten van het natuurbehoud, maar wel moeten volgens haar de kosten en baten worden afgewogen, zodat de best mogelijke oplossing voor mensen en dieren kan worden gezocht.

Duffy verwerpt ook het idee dat het ecotoerisme een oplossing is en kan leiden tot een economische ontwikkeling op een duurzame manier. "Vakantiegangers hebben er meestal geen idee van hoe hun toeristische paradijzen zijn gebouwd," merkt ze op. "De toerist gaat ervan uit dat de perfecte landschappen die ze te zien krijgen door de natuur werden gecreëerd. Dat is echter helemaal niet het geval. Toeristische sites zijn kunstmatige omgevingen, waarvoor meestal lokale mensen zijn moeten uitwijken. Ook leidt hotelbouw in tropische gebieden vaak tot het vernietigen van ecologisch belangrijke mangroves en koraalriffen.