Brazilië vreest voor Boliviaanse coca-president

Brazilië wil zijn grenscontroles verstrengen om de stroom cocaïne vanuit Bolivië tegen te houden. Vanuit de valleien van de Andes worden de Braziliaanse steden immers van drugs voorzien en de Braziliaanse overheid vreest dat de situatie nog erger zou kunnen worden indien Evo Morales volgende zondag de presidentsverkiezingen wint. Morales is immers de leider van de Boliviaanse coca-boeren.

Brazilië wijt het cocaïneprobleem in het land grotendeels aan de politieke instabiliteit in Bolivië. "Door de stakingen en alle andere problemen, is de coca-productie in Bolivië opgedreven en niemand weet wat er na 18 december zal gebeuren," vertelde Getulio Bezerra, hoofd van het Braziliaanse politiedepartement tegen de georganiseerde misdaad. Morales wil de eerste inlander worden die het tot president van het armste land van Zuid-Amerika wil brengen.

Medestanders van Morales benadrukken dat de presidents-kandidaat coca wil legalizeren voor het traditioneel gebruik bij de Indianen, maar niet voor de productie van cocaïne. Maar de Braziliaanse politie zet nu twaalf nieuwe controleposten op langs de 3.400 kilometer lange grens met Bolivië. Daarbij zullen honderd extra politiemensen ingezet worden, naast de 180 agenten die nu al de grenzen met Colombië, Peru en Bolivië moeten bewaken.

"Er zijn nu meer Boliviaanse drugs in de Braziliaanse steden dan ooit voordien," benadrukt drugsbestrijder Mauro Sposito. "Brazilië is de belangrijkse cocaïneklant van Bolivië. De voorbije jaar had Bovilië vijf presidenten en tijdens die periode ging de cocaïneproductie met 148 procent omhoog tot 107 ton. Onder druk van Morales keurde de Boliviaanse regering in oktober vorig jaar een extra gebied van 3.200 hectaren goed voor de teelt van cocabladeren. Een beperkte productie is er toegelaten voor traditioneel gebruik.

Bolivië slaagt er ook steeds minder in om cocaïne in beslag te nemen. In 2003 konden de autoriteiten nog 5.900 kilogram bemachtigen, maar vorig jaar was dit gedaald tot 531 kilogram. "In het verleden vormde Colombië het grote probleem," benadrukte Bezerra. "We hebben ons daarop ook ingesteld, maar nu moet er ook meer aandacht besteed worden aan Bolivië, Peru en Paraguay."

Het succes van de Boliviaanse drugs is ook het gevolg van een strengere controle op het luchtverkeer en de goedkeuring van een wet die de Braziliaans luchtmacht toelaat om verdachte drugsvliegtuigen neer te schieten. Die bedreiging schrikt volgens experts vele piloten af. "Door de luchtcontroles, vooral in het Amazonegebied, proberen drugtrafikanten in zuidelijker gebieden Brazilië binnen te dringen," benadrukte Sposito. In april schoot de Braziliaanse politie de piloot van een drugsvliegtuig op een clandestien luchtveld in Rio Grande do Sul dood.

Er zijn aanwijzingen dat er meer drugs worden getransporteerd over het land dan door de lucht. Kolonel Geraldo Garcia Orti, hoofd van de grenswacht in de deelstaat Mato Grosso do Sul, stelde dan ook dat zijn eenheden dit jaar twee keer zoveel cocaiïne in beslag hebben genomen dan twee jaar geleden. Bovendien ging ook het aantal arrestaties van drugtrafikanten met 84 procent omhoog.

In Mato Grosso slaagde de politie er in het verleden in om jaarlijks vijf tot zes drugsvliegtuigen te onderscheppen, maar dit jaar heeft men op dat vlak nog geen enkele slag kunnen slaan, maar men kon er wel dubbel zoveel drugstrafikanten uit Bolivië vatten (264). Maar Brazilië maakt zich ook zorgen om het geweld en de sociale onrust die door het druggebruik worden veroorzaakt. "De grote vraag is dan ook welk beleid Bolivië zal voeren op het gebied van drugs," wordt er opgemerkt.