Georganiseerd rampentoerisme uit noodzaak

Begin volgend jaar begint de touroperator Gray Line New Orleans met een nieuw aanbod. Het bedrijf legt van dan af de 'Hurricane Katrina Tour - America's Worst Catastrophe' in langs de ergst getroffen delen van de Amerikaanse stad die door de orkaan Katrina getroffen werd.

Gray Line was één van de economische slachtoffers van Katrina, die op 29 augustus genadeloos toesloeg en tachtig procent van de stad onder water zette. Het bedrijf organiseerde normaal een toeristisch bezoek aan de historische districten van de stad, de moerasgebieden en de bekende kerkhoven. Maar daar viel sindsdien niet veel meer mee te verdienen. De Katrina-toer is volgens Gray Line dan ook geboren uit frustratie met de trage reactie van de overheid en de uitblijvende heropbouw.

Een ticket kost 35 procent voor een bezoek van drie uur. Ongeveer tien procent van dat bedrag wordt geschonken aan organisaties die zich inspannen voor de heropleving van de stad. "De mensen begrijpen meestal niet echt wat er is gebeurd, tot ze de schade zelf onder ogen krijgen," vertelde Gray-baas Gregory Hoffman aan het persbureau Reuters. "Wij tonen hen wat we als locale bevolking hebben meegemaakt in de aanloop en na de passage van de orkaan."

Critici stellen dat een commerciële toer het lijden van de stad alleen maar sensationaliseert, terwijl tienduizenden inwoners van de stad nog steeds helemaal verspreid zijn over het hele grondgebied van de Verenigde Staten en anderen uit hun vernielde woningen nog zoveel mogelijk van hun bezittingen proberen te recupereren. Maar Hoffman, die zelf ook zijn woning verloor in de orkaan, stelt dat de ramptoeristen op eigen initiatief al naar de stad komen afgezakt.

Er is ook protest op gang gekomen tegen de plannen van het stadsbestuur van New Orleans om in februari toch een Mardi Gras, het beroemde carnavalfeest van de stad, te organiseren. Maar anderen merken op dat de feestelijkheden de economie en de moraal van de stad kan opkrikken en dat New Orleans daardoor aan de wereld kan laten zien dat ze weer aan het heropleven is.

Voor de eerste keer in de geschiedenis wil het stadsbestuur daarbij echter beroep doen op commerciële sponsors om het overwerk van de politie en de opkuisbeurten na de festiviteiten te bekostigen. Maar een aantal slachtoffers stellen dat nu in eerste plaats aandacht besteed moet worden aan de heropbouw van de stad in plaats van de festiviteiten, zeker wanneer nog zoveel voormalige inwoners nog altijd niet zijn kunnen terugkeren.

Het Mardi Gras van volgend jaar moest oorspronkelijk een enorm stadsfeest worden. Op 28 februari viert het carnaval van New Orleans immers zijn 150ste verjaardag. Burgemeester Ray Nagin heeft inmiddels kritiek gekregen van zowel voor- als tegenstanders. Sommigen zijn ertegen dat hij de festiviteiten wil laten doorgaan; maar anderen bekritiseren zijn voorstel om een gedeelte van de hotelomzetten en kamers ter beschikking te stellen van de slachtoffers.

In gewone omstandigheden brengt het Mardi Gras ongeveer 840 miljoen dollar op voor New Orleans, waar op dat ogenblik 95 procent van de hotelkamers bezet zijn. "Het Mardi Gras is nodig voor onze psyche," vertelde historicus Arthur Hardy. "Het is zoals een groepstherapie en kan vergeleken worden met een jazz-begrafenis. De heenweg is een proces van rouw, de terugweg een tocht van vermaak."