Leidt Katrina tot wereldwijde oliecrisis?

De orkaan Katrina dreigt te leiden tot een wereldwijde oliecrisis. Dat is de vrees van Claude Mandil, directeur van het International Energy Agency (IEA). Vooral wanneer de Amerikaanse raffinaderijen beschadigd blijken te zijn, zouden de problemen volgens hem bijzonder groot kunnen worden."

"Indien de olieproductie in de Golf van Mexico onderbroken wordt, kan dat nog enigszins opgevangen worden door een verhoogde output van de Opec-landen," stelt Mandil in de Duitse krant Die Welt. "Erger wordt het echter wanneer de raffinaderijen beschadigd zijn. De Opec heeft niet de beschikking over extra raffinaderijen en de Amerikaanse reserves bestaan alleen uit ruwe olie. In dat geval moeten de strategische reserves van Europa aangesproken worden."

Mandil benadrukt daarbij dat niet alleen de Verenigde Staten met een oliecrisis geconfronteerd dreigen te worden. "We staan mogelijk voor een wereldwijde energiecrisis," zegt hij. "Amerika is nu al aan het inkopen in Europa en wanneer de raffinaderijen beschadigd zijn, zal dat nog toenemen. Dan zal het probleem zich heel snel ontwikkelen tot een wereldcrisis."

Mandil stelt dat de evolutie ook in grote mate bepaald zal worden door het gedrag van de verbruiker. "De olieprijs ligt al veel te hoog, maar dat was ook al voor de orkaan toesloeg," voert hij aan. "Maar de consument kan daar iets aan verhelpen door energie te besparen. "Speculanten drijven de prijs weliswaar ook enigszins op, maar zij veroorzaken de stijgingen niet."

Maar de markt beseft volgens Mandil heel goed dat er niet veel manoeuvreerruimte meer over is. "Al voor Katrina was de capaciteit van de raffinaderijen heel beperkt," zegt hij. "De wereldwijde aardolieproductie zal problemen hebben om aan onvoorziene behoeftes te voldoen. Dat geldt zowel voor Katrina als voor terreuraanslagen, maar ook voor politieke problemen in het Midden-Oosten of Venezuela. Bovendien stijgen ook de productiekosten, want het staal is veel duurder geworden. Daardoor kosten de boorplatformen ook veel meer."

Mandil is van mening dat de investeringen in productie en raffinage moeten verhoogd worden, zodat er weel voldoende capaciteit komt. "De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de petroleumbedrijven en de producerende landen," voert hij aan. "Er zijn nog een aantal landen die geen buitenlandse investeringen toelaten. Die maatregelen moeten versoepeld worden."

De Arabische staten zijn volgens Mandil de enigen die de productie nog zouden kunnen opdrijven. "De Afrikaanse en Arabische landen hebben de geologische mogelijkheden om meer te produceren, maar worden daarbij gehinderd door politieke of financiële beslommeringen," voert de IEA-directeur aan.

Ook het feit dat China een aantal steenkoolmijnen wil sluiten, zou volgens Mandil gevolgen kunnen hebben, zeker wanneer het grote entiteiten betreft. "China is voor zeventig procent van zijn energievoorziening afhankelijk van steenkool en dat zal ook zo blijven," benadrukt hij. "Maar men zou de kolen efficiënter kunnen gebruiken en tot een zuiverder productie kunnen komen door het opvangen van de koolstofdioxide en onderaardse ontginning."

De hogere olieprijs heeft volgens Mandil echter weinig gevolgen voor het autoverkeer. "De mensen blijft met de auto rijden, maar bespaart elders," voert hij aan. "Zo gaat men minder naar de supermarkt. Maar de hoge olieprijs heeft vooral gevolgen voor de armere landen. Het is egoïstisch te zeggen dat de hogere prijs positief is omdat men dan meer gebruik zou maken van hernieuwbare energievormen. Dat kunnen arme landen zich niet veroorloven."

De IEA-directeur merkt op dat er zelfs op termijn geen alternatief is dat het probleem op zichzelf zal kunnen oplossen. "Men zal vooral energie moeten besparen," meent hij. "Men zal alle mogelijke alternatieven moeten gebruiken en vooral de hernieuwbare energie sterk uitbouwen. Het IEA is dan ook van oordeel dat er meer beroep zal moeten gedaan worden op atoomkracht."

Er moet volgens Mandil op alle vlakken veel meer geïnvesteerd worden in onderzoek en ontwikkeling. "Dat geldt voor fossiele brandstoffen, hernieuwbare energieën, de nucleaire toepassingen en het aanpakken van het koofstofdioxide-probleem," meent hij.