Tsjernobyl biedt nieuwe inzichten in evolutie soorten

Wetenschappers uit Tsjernobyl hebben een manier gevonden om te voorspellen welke soorten de grootste kans hebben om ernstige schade op te lopen van radio-actieve stralingen. Op die manier zouden ze kunnen voorspellen in welke mate deze soorten het risico lopen om onder verschillende vormen van milieustress af te nemen of zelfs helemaal te verdwijnen. De betrokken onderzoekers, Tim Mousseau van de University of South Carolina in de Verenigde Staten en Anders Moller van het National Centre for Scientific Research in Parijs, zijn al sinds meer dan een decennium aan de slag in Tsjernobyl, waar ze gegevens over de populaties van insecten, vogels en zoogdieren uit de besmette zone rond de verlaten kerncentrale verzamelen.

"Het verschil in weerstand moet mogelijk worden verklaard door het feit dat sommige soorten, om welke reden dan ook, over een minder geperfectioneerd mechanisme voor dna-herstel beschikken," merken de onderzoekers op tegenover BBC News. "Met elke generatie kent de dna-structuur kleine wijzigingen, afhankelijk van het natuurlijk evenwicht tussen mutaties en de mogelijkheden van het individu op dna-schade te herstellen. Dat is de manier hoe soorten evolueren. Aan de hand van de snelheid waarop die veranderingen plaats grijpen, kan er perfect worden voorspeld welke soorten het meest gevoelig zijn voor contaminanten."

Professor Tim Mousseau merkt op dat Tsjernobyl een unieke gelegenheid biedt om het verloop van een natuurlijk experiment te volgen. "Op deze manier kunnen we vaststellen wat er gebeurt met soorten wanneer ze met dergelijke milieuverstoring worden geconfronteerd," benadrukt hij. Op die manier zou kunnen verklaard worden waarom een aantal soorten het meest gevoelig zijn voor andere soorten contaminaties. De onderzoekers merken op dat vooral felgekleurde vogels en trekvogels het meest kwetsbaar lijken voor deze contaminaties. Louise Johnson, evolutie-bioloog aan de University of Reading, voegt er aan toe dat extreme gebeurtenissen zoals Tsjernobyl mogelijkheden bieden om voorspellingen te doen over de evolutie.