Europa reist naar Venus

Na het verlies van de Cryosat-missie, wil het European Space Agency (ESA) nog deze maand zijn Venus Express lanceren. Dat moet de eerste Europese missie naar Venus worden. De ruimtesonde zal op 26 oktober gelanceerd worden vanop de Baikonoer-cosmodroom in Kazakstan. De tocht zal ongeveer vijf maanden duren.

"Er hangt nog een grote waas van geheimzinnigheid rond de planeet," schrijft het magazine The Register. "Van grootte en rotsachtigheid is er een vergelijking mogelijk met de aarde, maar daar houdt het bij op. "Venus heeft een vreemde, trage rotatie, waardoor een etmaal er 250 aarddagen duurt. De planeet is bovendien omhuld door een dikke atmosfeer, waardoor het oppervlak van Venus optisch nagenoeg onzichtbaar is. De druk aan de oppervlakte is er ongeveer honderd keer groter dan op aarde."

De wolken zwermen rond de planeet in amper vier aarddagen en zijn bijzonder zuurhoudend. De temperatuur van het oppervlak is warm genoeg om lood te doen smelten. Lang werd verondersteld dat Venus veel gelijkenissen vertoonde met de aarde, maar veel vragen over de planeet blijven voorlopig onbeantwoord. "Juist de vraag waarom Venus zo verschillend is van de aarde, blijft een groot mysterie," aldus The Register. "Het is dan ook de vraag of onderzoek van de planeet ons kan helpen ons eigen milieu beter te begrijpen."

De Venus Express heeft een ontwerp en technologie die vergeleken kan worden met de Mars Express en Rosette. "Door het recycleren van de technologie is de ESA erin geslaagd een missie samen te stellen voor een relatief goedkope investering van 140 miljoen pond en het project te ontwikkelen in amper vier jaar tijd," merkt The Register op. Het instrumentarium werd wel aangepast om het te helpen omwentelingen rond Venus te overleven.

De ruimtesonde moet meer details ontcijferen over de natuur en de evolutie van de atmosfeer van Venus. Bovendien moet de Venus Express door de dikke wolken van de planeet gluren om het oppervlak van Venus te bestuderen. "Wetenschappers hopen dat de experimenten zullen kunnen duidelijkheid helpen scheppen over het fenomeen waarom Venus zo verschillend is van onze planeet," stipt The Register aan.

Cruciaal is dat Venus geen magnetisch veld heeft. Dit stelt de bovenste lagen van de atmosfeer bloot aan het geweld van de zonnewind. Wetenschappers veronderstellen dat dit voortdurende bombardement de bovenste atmosfeer weggerukt heeft, zoals ook op Mars is gebeurd. De Venus Express zal dan ook onderzoeken hoe de interactie tussen het zonneplasma en de Venus-atmosfeer tewerk gaat. Ook zou men willen achterhalen wat er gebeurd is met het water, dat aanwezig zou geweest zijn toen Venus nog een jonge planeet was.

Daarnaast moet de ruimtesonde ook naar aanwijzingen zoeken van vulkanische activiteiten. De wetenschappers veronderstellen immers dat Venus op dat vlak bijzonder actief is, maar bewijzen daarvoor hebben ze niet. Tevens wil men achterhalen waarmee de pieken van de vulkanen op Venus bedekt zijn. "Alle hoge bergen zijn bedekt met een soort sneeuw, die overal op dezelfde hoogte begint," aldus The Register nog. "Oorspronkelijk werd verondersteld dat men hier te maken had met tellurium, maar dat idee heeft men nu grotendeels opgegeven. Vervolgens werd gedacht aan ijzer-sulfide en nu wordt ijzer-chloride als mogelijke verklaring naar voor geschoven."

Tenslotte moet de Venus Express ook achterhalen of men op Venus ook bliksem kent.