Europese countryhoofdstad in gevaar

Praag wordt door velen beschouwd als de Europese hoofdstad van de country-muziek. Het was de muziek om zich af te zetten tegen de dictactuur en bureaucratie. Vandaag is country voor Tsjechische jongeren echter een onderdeel van een verouderde filosofie.

"De passie van de Tjechen voor countrymuziek heeft twee wereldoorlogen, een wereldwijde depressie en veertig jaar communistische dictatuur overleefd," merkt het persbureau AFP op. "Maar vandaag zou de zingende Tsjechische cowboy wel eens een uitstervende soort kunnen zijn."

Volgens Jaroslav Cvancara, frontman en banjospeler van de groep Taxmeni, gaan de roots van de Tsjechische fascinatie voor country muziek terug tot het begin van de twintigste eeuw. "De Tsjechen waren destijds weg van het cirkus van Buffalo Bill," benadrukt hij. "De stomme films van Tom Mix en de bijhorende muziek heeft van verscheidene generaties Tsjechen country-fanaten gemaakt."

"Tramping - een samenvoeging van tracking en camping - werd een daad van rebellie tegen de waarden van het establishment en de dictactuur," benadrukt AFP. "Voor de jongeren betekenden de bossen volgens Cvancare een uitgelezen mogelijkheid om weerwraak te nemen op de rigide bureaucratie."

De muzikant wijst erop dat het voor jongens en meisjes ook vandaag nog verboden is om samen te kamperen zonder getrouwd te zijn. Tijdens de Nazi-bezetting waren veel Tsjechische tramps trouwens lid van de weerstand.

Maar ook de communistische leiders stonden heel wantrouwig tegenover mensen die zich kleedden als Amerikaanse cowboys en odes zongen aan de vrijheid en het leven in de Far West. "Een aantal onder hen verbleven verscheidene tramps ook in communistische gevangenissen," voegt het persbureau daar aan toe.

De radio-uitzendingen voor de Amerikaanse soldaten in Duitsland waren voor de jonge Tsjechen op het einde van de jaren vijftig een manier om in contact te blijven met de westerse cowboy-cultuur. In de winkels van het communistische Tsjechoslovakije waren banjo's echter niet te koop.

Toen de controle van de regering in de jaren zestig minder strikt werd, kenden country en rockmuziek in Tsjechoslovakije een enorme explosie, maar daar werd door de bezetting van de Sovjet-troepen in 1968 weer een einde aan gemaakt. "Engelse groepsnamen werden verboden en wie in het openbaar wou spelen, werd verplicht om voor een erkenningscommissie te verschijnen," vertelde Jan Vycital, leider van de Greenhorns (Zelenaci).

Sinds de val van het communisme vijftien jaar geleden, staat country-muziek niet langer meer gelijk met een kans op gevangenisstraf, maar Vycital is desondanks pessimistisch over de toekomst van het genre. "Country heeft afgedaan, vooral wanneer men ziet hoe de jongeren elke kans aangrijpen om te protesteren tegen alles wat Amerikaans is. In onze tijd zouden we hen een pak rammel gegeven hebben."

Ook Cvancara meent dat de glorieperiode van de Tsjechische country voorbij is. "De filosofie van de muziek is hoofdzakelijk conservatief en gericht op de traditionele waarden van gezin en vaderland," stelt hij. "Maar er is in Tsjechië geen degelijke conservatieve partij mee."

Marko Cermak, één van de belangrijkste Tsjechische country-iconen, hoopt echter dat nog niet alles verloren is. "Op één of andere dag zullen sommigen misschien genoeg krijgen van het internet en dvd's en teruggrijpen naar deze kleine romatische wereld," stelt hij.