Weinig evoluties in landbouwsubsidies

De rijkste landen in de wereld hebben de afgelopen twintig jaar nauwelijks vooruitgang geboekt in het verminderen van handelsverstorende landbouwsubsidies. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). In de Verenigde Staten nam de steun aan boeren vorig jaar zelfs toe. De totale steun steeg vorig jaar met negen procent naar 225,7 miljard euro.

Volgens de OESO hebben de rijke landen zich de afgelopen jaren weliswaar beziggehouden met hervormingen van de subsidies, maar die concentreren zich vooral op de manier waaróp ze worden verstrekt. Zo komt het accent in Europa meer te liggen om inkomenssteun, terwijl de subsidies daarvoor gerelateerd waren aan de productie. De omvang van de steun blijft intussen groot, aldus de OESO. De afgelopen drie jaar had 74 procent van de subsidies een handelsverstorend effect. In de periode 1986-1988 was dat 91 procent.

Hoewel in WTO-verband de EU en de VS de belangrijkste westerse spelers zijn, komen zij in de topvijf van subsidieverstekkers niet voor. In percentages gemeten geven IJsland, Noorwegen, Zwitserland, Japan en Zuid-Korea nog meer steun aan hun boeren. Zo bestaat 69 procent van het inkomen van IJslandse boeren uit subsidies. In de EU is dat 36. Onderaan de ladder staan Australië en Nieuw-Zeeland, waar nog geen vijf procent van het inkomen van boeren uit steun is opgebouwd.

De OESO verwacht dat de concurrentie in de landbouw de komende tien jaar wel zal toenemen, zowel in ontwikkelde landen als ontwikkelingslanden. Door de toenemende concurrentie en een hogere arbeidsproductiviteit zullen de prijzen voor producten als graan en tarwe omlaag gaan.

Het aandeel van goedkope landbouwproducten uit ontwikkelingslanden zal mondiaal gezien toenemen. Dat komt vooral doordat de vraag in die landen zelf groeit, terwijl veel OESO-landen hun markten blijven afschermen, aldus het rapport.