Nieuwsoverzicht

Calisto Tanzi, oprichter van het Italiaanse zuivelconcern, is door een Italiaanse rechtbank veroordeeld tot een gevangenisstraf van achttien jaar cel. Parmalat ging zeven jaar geleden failliet met een schuld van 14 miljard euro. Dat was destijds het grootste faillissement uit de Europese geschiedenis. Er kwamen echter talrijke onregelmatigheden aan het licht. Oprichter Calisto Tanzi werd beticht van faillissementsfraude en criminele samenzwering. Samen met een aantal andere bestuurders moet Tanzi ook 2 miljard euro terugbetalen aan het nieuwe Parmalat, waaruit de verlieslatende buitenlandse divisies werden weggesneden. Verwacht wordt dat Tanzi beroep zal aantekenen tegen zijn veroordeling. Het kan in Italië een aantal jaren duren voordat een dergelijk beroep daadwerkelijk in behandeling genomen wordt. Door het faillissement verloren 135.000 spaarders hun beleggingen. Tanzi heeft altijd zijn onschuld staande gehouden.

Nederland en Groot-Brittannië hebben in principe een nieuw akkoord afgesproken met IJsland over de terugbetaling van de Icesave-schulden. Het gaat om al het geld dat is voorgeschoten om nationale spaarders bij de ingestorte IJslandse internetspaarbank Icesave te compenseren. Het gaat in totaal om 3,8 miljard euro. Daarvan gaat 1,3 miljard euro terug naar Nederland. Het IJslandse parlement en de IJslandse president moeten nog wel instemmen met de overeenkomst. In maart werd een eerder akkoord door de IJslandse bevolking tijdens een referendum weggestemd. In de nieuwe overeenkomst is een vaste rente van 3 procent afgesproken. Dat is gevoelig lager dan de eerdere rente van 5,5 procent, maar zou nog altijd kostendekkend zijn. IJsland begint over zes jaar met de terugbetaling. Die is gespreid over een periode van maximum twintig jaar. Het jaarlijkse bedrag dat IJsland terugbetaalt is gelimiteerd op 5 procent van de totale IJslandse overheidsinkomsten van het jaar voordien.

De Nederlandse uitgeversgroep Wolters Kluwer heeft de Amerikaanse softwareproducent iCare overgenomen. Financiële details over de transactie werden niet bekend gemaakt. Het Amerikaanse bedrijf produceert software die studenten in een zorgopleiding om leert gaan met de elektronische verwerking van medische gegevens. De acquisitie biedt studenten en leraren volgens de Nederlandse groep een complete integratie van lesboeken, het laboratorium en het klaslokaal. Een woordvoerder van het Nederlandse bedrijf stelt dat de overname in omvang relatief klein is, maar strategisch wel een groot belang heeft. De elektronische verwerking van medische gegevens wordt volgens de zegsman steeds belangrijker, maar hij voegt er aan toe dat er op dit ogenblik nog weinig educatieve producten voorhanden zijn die studenten aanleren met die technologieën om te gaan.

Ook dit jaar blijft Frankrijk wereldwijd de belangrijkste toeristische bestemming, gevolgd door de Verenigde Staten. China verdringt Spanje echter wellicht van de derde plaats. Dat blijkt uit cijfers van de World Tourism Organization van de Verenigde Naties. Spanje had twee jaar geleden al zijn tweede plaats in de rangschikking verloren. Toerisme is nochtans bijzonder belangrijk voor Spanje. De sector vertegenwoordigt ongeveer 10 procent van het Spaanse bruto binnenlandse product. Taleb Rifai, secretaris-generaal van de World Tourisme Organization, merkt op dat China enkele jaren geleden beslist heeft om van toerisme één van de pijlers van zijn economie te maken. Die strategie slaat volgens Rifai duidelijk aan. Hij voorspelt dat China tegen het einde van het decennium de belangrijkste toeristische bestemming van de wereld zal geworden zijn.

Irving Picard, de curator in de zaak rond superfraudeur Bernard Madoff, heeft aangekondigd minstens 1 miljard dollar te eisen van een zevental banken, waaronder ook een Nederlandse afdeling van de vroegere Fortis-bank. Picard is ervan overtuigd dat de geviseerde banken op zijn minst op de hoogte waren van Madoffs frauduleuze praktijken. Om dezelfde reden had Picard eerder al miljarden dollars geëist van het Britse HSBC Holdings en het Amerikaanse JPMorgan Chase. Nu worden nog zeven nieuwe namen aan die lijst toegevoegd. Het gaat om Citibank, het Franse Natixis, het Spaanse Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, Nomura, Merrill Lynch, ABN AMRO en Fortis Prime Fund Solutions Bank Ireland. Die laatste groep was een onderdeel van Fortis Bank Nederland en werd in mei dit jaar verkocht aan Credit Suisse. Als gevolg van de Madoff-fraude was Prime Fund Solutions twee jaar geleden ruim 900 miljoen euro verloren.

De werkloosheidsgraad in Griekenland is in september gestegen tot 12,6 procent. Dat is een nieuw record. Tijdens dezelfde maand vorig jaar bedroeg de werkloosheid in Griekenland nog 9,3 procent. Dat heeft het Griekse bureau voor de statistiekmeegedeeld. Volgens een studie van de Griekse vakbond voor de private sector kan de werkloosheidsgraad de volgende maanden verder oplopen tot 20 procent. Ook raakte bekend dat de Griekse economie tijdens het derde kwartaal 1,3 procent gekrompen is tegenover het voorgaande kwartaal. Op jaarbasis daalde het Griekse bruto binnenlands product met 4,6 procent. Griekenland moest in het voorjaar van het bankroet gered worden met miljarden steun van de Europese Unie en het Internationale Monetair Fonds (IMF). Er zijn drastische besparingsmaatregelen aangekondigd.

Het Britse defensieconcern BAE Systems is van plan een zware personeelsbesparing door te voeren in Groot-Brittannië, nadat het verscheidene contracten verloor als gevolg van de besparingsplannen van de Britse regering. In totaal wil het defensieconcern 1.397 banen schrappen, waarbij 1.307 arbeidsplaatsen zouden verloren gaan wegens de inkrimping van het Britse defensiebudget. Het Britse ministerie van defensie ziet door de besparingsplannen van de regering zijn budget met 8 procent krimpen. Meerdere defensieprogramma's moeten daardoor worden stopgezet. Vooral het verlies van contracten voor Harrier-gevechtsvliegtuigen en Nimrod-verkenningstoestellen is een belangrijke tegenslag voor BAE Systems. Meerdere vestigingen van de defensiegroep in Groot-Brittannië worden getroffen door de besparingen.

Het ratingagentschap Fitch heeft de kredietrating van Ierland drie niveaus verlaagd. Het ratingbureau hanteert een stabiele outlook voor de Ierse rating. De verlaging weerspiegelt volgens het ratingbureau de bijkomende kosten die moeten worden gedaan om de Ierse banken te ondersteunen en de onzekere economische conjunctuur. Het ratingagentschap hield naar eigen zeggen ook rekening met de stijging van de Ierse obligatierente, waardoor het moeilijker wordt om zich te financieren. Fitch verlaagde begin oktober de rating van Ierland al eens met één niveau. Concurrent Standard & Poor's verlaagde eind november al zijn rating voor Ierland. Ook Moody's, het derde grote ratingbureau, overweegt een verlaging door te voeren. De Ierse regering stippelde een vierjarenplan uit om het begrotingstekort terug te dringen tot de 3 procent die de Europese Unie vooropstelt. Om dat te verwezenlijken wordt dit jaar voor een bedrag van 6 miljard euro bezuinigd.

De Britse regering heeft de uitvoeringsbesluiten bekendgemaakt voor de bankentaks die zal worden ingevoerd. Die belasting moet de Britse schatkist jaarlijks zowat 2,5 miljard pond opbrengen. Volgens de eindversie van de tekst die door het ministerie van financiën werd verspreid, zal de taks volgend jaar 0,05 procent bedragen van de balans van de bank. Het jaar daarop zal dat opgedreven worden tot 0,075 procent. Het principe van de taks werd al in juni vastgelegd, bij de aanstelling van de huidige Britse regering. Maar over de exacte uitvoering ervan bestond nog geen duidelijkheid. De banken hebben tot het laatste moment geprobeerd om het bedrag zo laag mogelijk te houden. De wet is vanaf begin volgend jaar van toepassing op alle Britse banken en hun buitenlandse filialen met een balans van meer dan 20 miljard pond. Volgens de regering is het de bedoeling dat de banken een evenwichtige bijdrage betalen in functie van de gevaren die zij vormen voor het Britse financiële systeem.

Iberia, de grootste Spaanse luchtvaartmaatschappij, is een stap dichter bij de oprichting van een lagekostenmerk. Directie en vakbonden van het boordpersoneel hebben naar eigen zeggen daarrond een voorakkoord bereikt over de lonen en arbeidsvoorwaarden. Het lagekostenmerk, dat voorlopig de naam Ibexpress kreeg, zal vluchten op korte en middellange afstand verzorgen. Het is nog niet duidelijk of de maatschappij een merk wordt binnen de Iberia-groep of als een afzonderlijk filiaal zal opereren. Met de piloten moet nog een akkoord bereikt worden. Iberia, net gefusioneerd met British Airways, onderhandelt al maanden met de vakbonden nadat de luchtvaartmaatschappij eind vorig jaar haar plannen voor een lowcostmaatschappij had bekendgemaakt. De huidige korte en middellange verbindingen zijn het minst rendabel voor Iberia en zijn ook het meest gevoelig voor de concurrentie van lowcostmaatschappijen en hogesnelheidstreinen.

De lonen en weddes in Duitsland stijgen al jaren substantieel minder snel dan in de rest van Europa. Met een stijging van 22,4 procent van de brutolonen de voorbije tien jaar is Duitsland met de meest zuinige werkgever van Europa. Dat heeft het Duitse Statistische Bundesambt bekend gemaakt op basis van cijfers voor het tweede kwartaal van tweeëntwintig landen van de Europese Unie. Gemiddeld stegen de lonen en weddes de voorbije tien jaar in de Europese Unie bruto met 37,4 procent. In de eurozone werd een groei met 30,7 procent opgetekend. De loonevolutie in Duitsland, waar gematigde collectieve arbeidsorvereenkomsten zijn gesloten, heeft het concurrentievermogen van Duitse producten op de wereldmarkt de voorbije jaren doen stijgen. Economen zien daarin de basis voor de huidige economische heropleving in Duitsland. In het buitenland is er evenwel kritiek op de Duitse aanpak. Gesteld wordt dat de Duitse bedrijven op de kap van hun buitenlandse concurrenten hebben gesaneerd.

Mark Zuckerberg, de oprichter van de sociaalnetwerksite Facebook, engageert zich om het grootste deel van zijn fortuin aan het goede doel te schenken. Hij sluit zich, samen met zestien andere gefortuneerde Amerikanen, aan bij de Giving Pledge van Warren Buffett en Bill Gates. Andere miljonairs die beloven een groot deel van het fortuin weg te schenken zijn investeerder Carl Icahn en Steve Case, mede-oprichter van America Online (AOL). Daarmee zijn in de Verenigde Staten al zevenenvijftig mensen aangesloten bij het project van Buffett en Gates. De Giving Pledge wil miljonairs en miljardairs overtuigen minstens de helft van hun rijkdom weg te schenken aan het goede doel. Mensen wachten volgens Zuckerberg tot laat in hun carrière om terug te geven. Maar dat heeft volgens hem geen zin wanneer er zoveel werk te doen is. Het fortuin van Zuckerberg wordt geschat op 6,9 miljard dollar.

Frankrijk ziet voorlopig geen reden om Europese obligaties uit te geven in antwoord op de Europese schuldencrisis. Dat heeft de Franse regering gemeld. Er is volgens de Franse regering geen reden om vandaag te discussiëren over nieuwe voorstellen, terwijl er een akkoord is over een permanent reddingsmechanisme. De zestien landen uit de eurozone kwamen eind november overeen om over drie jaar een permanent reddingsmechanisme op te zetten voor landen in moeilijkheden. Ook Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Eurogroep, pleitte onlangs voor het uitgeven van Europese obligaties, met de bedoeling de risico's te spreiden. Dat voorstel stuitte echter onmiddellijk op een afwijzing van de Duitse kanselier Angela Merkel. De Franse regering verwerpt ook het idee om het noodfonds voor landen in moeilijkheden uit te breiden, zoals door het Internationaal Monetair Fonds (IMF) wordt geadviseerd.

De Japanse economie is in het derde kwartaal van dit jaar sterker gegroeid dan verwacht. Volgens nieuwe cijfers van de Japanse regering groeide het bruto binnenlandse product tussen juli en september 4,5 procent op jaarbasis, tegenover 3,9 procent in eerdere ramingen. De sterkere groei is te danken aan de hogere uitgaven van de Japanse consumenten en de investeringen van bedrijven. De groei op kwartaalbasis bedraagt 1,1 procent, tegenover 0,9 procent in de eerdere prognoses. Daarmee is Japan, gerekend over de eerste negen maanden van het jaar, opnieuw de tweede grootste economie ter wereld. China had Japan in het tweede kwartaal voorbijgestoken als tweede economie ter wereld. De Verenigde Staten blijft de grootste economie van de wereld. Toch blijft er voor de Japanse economie pessimisme over het vierde kwartaal. Door de dalende uitvoer en stijgende yen wordt immers gerekend op een daling van het bruto binnenlandse product.

Het uiteenspatten van de Amerikaanse vastgoedbel heeft de waarde van de Amerikaanse huizen met 9.000 miljard dollar doen dalen tegenover de piekperiode van de zomer van vier jaar geleden. Dat heeft de vastgoedwebsite Zillow berekend. Alleen al dit jaar zou de waardedaling 1.700 miljard dollar bedragen. Dat is 12 procent van het Amerikaanse bruto binnenlandse product. Vorig jaar bedroeg de waardedaling 1.000 miljard dollar. Overheidsinterventies, zoals een belastingkrediet voor eerste eigenaars, hebben de markt tijdens de tweede helft van vorig jaar en de eerste helft van dit jaar volgens Zillow weliswaar opgekrikt, maar tijdens de tweede helft van dit jaar zou een omgekeerde trend zijn opgetekend. Het belastingkrediet werd toegekend tussen maart vorig jaar en april dit jaar. Nadat het kredietsysteem was afgelopen, beleefde de vastgoedmarkt opnieuw een forse achteruitgang. De instorting van de Amerikaanse huizenmarkt ligt aan de basis van de wereldwijde financiële crisis.

Meer Nieuws