Plutoniumproductie kan opgespoord worden

Amerikaanse wetenschappers testen een nieuwe technologie die hen zou kunnen helpen ontdekken of een land bezig is met het heimelijk verschuiven van plutonium voor economische doeleinden naar militaire doelstellingen. Dat zou volgens de onderzoekers de volgende decennia kunnen bijdragen in de strijd tegen het verspreiden van atoombom-technologie, terwijl tegelijkertijd nucleaire toepassingen voor energie-doeleinden zouden kunnen verder gezet worden.

De wetenschappers geven echter toe dat de technologie nog in een testfaze verkeert en dus niet kan gebruikt worden om de Iraanse ambities op nucleair gebied te controleren. Bovendien zou de nieuwe ontwikkeling niet toegepast kunnen worden in landen die atoominspecties weigeren of hun reactoren verborgen houden.

Op dit ogenblik voert het International Atomic Energy Agency (IAEA) controles uit aan de hand van de hoeveelheid uranium die gebruikt wordt, de totale tijd die de reactor in gebruik is en de hoeveelheid energie die hij aflevert. Maar het is voor kerncentrales volgens de onderzoekers mogelijk om meer plutonium te produceren dan de IAEA kan optekenen. De nieuwe technologie is ontwikkeld in het Lawrence Livermore National Laboratory in Californië.

De wetenschappers stellen dat het mogelijk is om de hoeveelheid geproduceerd plutonium te controleren aan de hand van de temperatuurverschil in het water dat aan de reactor wordt toegevoegd en dat weer wordt afgevoerd. Indien die resultaten niet kloppen met de gegevens van het IAEA, moet er volgens hen geconcludeerd worden dat er iets ongewoon is gebeurd en dat er een extra hoeveelheid plutonium is geproduceerd.

Daarover werden tests uitgevoerd in de kerncentrale van San Onofre in San Clemente (Californië). Ook in Frankrijk en Brazilië zou dergelijke technologie worden uitgetest. Maar om efficiënt te kunnen zijn, moet de detectie-apparatuur in de onmiddellijke omgeving van een kernreactor worden opgesteld. Landen die daarvoor geen toelating geven of in het geheim een reactor bouwen, kunnen dan ook niet gecontroleerd worden. Hetzelfde geldt voor de productie van atoombommen op basis van verrijkt uranium in plaats van op plutonium.