Ook groen behoort tot gemeentelijke activa

Het groenpatrimonium is een vaak onderschat onderdeel van de gemeentelijke activa. De Vlaamse gemeenten zijn nu echter verplicht om een inventaris op te stellen om een waardebepaling van dat groen te kunnen maken. Op dit ogenblik loopt er in de Antwerpse provincie Kapellen in samenwerking met de Natuurcel van het Provinciaal Instituut voor Hygiëne daarrond een
pilootproject.

De voorbije weken hebben landschapsarchitecte Barbara Tack en projectleider Dirk De Beer in Kapellen in ruim 200 straten duizenden bomen geteld. Daarbij werd een zo gedetailleerd mogelijke inventaris opgesteld van het groenpatrimonium van de gemeente. Het gaat daarbij niet alleen om bomen, maar ook om struiken, grasperken, hagen, planten en vijvers die in het
openbaar domein zijn terug te vinden.

"Dat kan bijzonder belangrijk zijn voor het onderhoud van het gemeentelijk groenpatrimonium," vertellen Barbara Tack en Dirk De Beer. "Op die manier krijgt de gemeente een duidelijk beeld over bijvoorbeeld de totale oppervlakte gras er moet gemaaid worden of hoeveel vierkante meter struiken er moeten onderhouden worden." Het rapport van de PIH-Natuurcel kan de gemeente dan ook helpen een idee te krijgen over de kostprijs van groenwerken die eventueel uitbesteed worden.

Maar er is meer. Het bomenbestand op openbare plekken is een belangrijk onderdeel van de activa van de gemeente. Van die bomen wordt door de Natuurcel een gedetailleerde inventaris gemaakt. "Daarbij wordt gekeken naar de soort, de dikte, de locatie, de conditie, de snoeiwijze en de plantwaarde van de boom," verduidelijkt Dirk De Beer.

Zo zal een boom in de dorpskom een grotere waarde hebben dan een exemplaar in een ruraal gebied of een bos. Een boom die solitiar geplant is, is eveneens belangrijker voor het patrimonium. Hij bepaalt immers de uitstraling van een bepaalde locatie. "Al die elementen samen bepalen de waarde van een individuele boom," benadrukken Barbara Tack en Dirk De Beer. "Dat vormt meteen een basis voor verzekeringskwesties." Ook de hoogte van de boom wordt gedetailleerd bepaald aan de hand van een optische Blume-Leiss-meter.

De gegevens die bij het opstellen van de inventaris worden verzameld, worden ook opgenomen in het Geografisch Informatie Systeem (GIS) van het PIH, waardoor ze gecombineerd kunnen worden met stafkaarten, luchtfoto's en andere digitaal verwerkte gegevens. "Een combinatie van al die data kan voor een uitgelezen beeld zorgen van de gemeente," menen Tack
en De Beer.

Bovendien kan een inventaris aan het licht brengen dat de groenaanplantingen van een gemeente al dan niet evenwichtig is gebeurd. "Zo zou kunnen blijken dat er vooral rozen zijn aangeplant," verduidelijkt projectleider De Beer. "Dat kan consequenties hebben, want het onderhoud van rozen vergt veel meer werk dan bij andere bloemen."

Dankzij een overeenkomst tussen de provincie en de gemeentes kunnen deze laatste de inventaris van de PIH-Natuurcel aan een gereduceerde prijs laten uitvoeren. Kapellen beet daarbij de spits af. "Volgend jaar staan gelijkaardige projecten ook in onder meer Essen en Herentals op het programma," stipt Barbara Tack aan. "Maar ook andere gemeenten hebben al
interesse laten blijken."

Sommige gemeenten voeren een dergelijke inventaris op eigen houtje uit, maar niet altijd is er daarvoor voldoende gespecialiseerde kennis in huis. "Dat is ook de reden waarom tot nu toe ook studiebureau's
dergelijke service niet aanbieden," stippen Tack en De Beer aan.