Kan bioskoop volwassen worden?

De bioskoop worstelt met allerlei problemen. Maar daarbij wordt volgens de Duitse journalist al te dikwijls vergeten dat men vooral vergeet zich aan te passen aan zijn publiek. De toekomst van de bioskoop ligt volgens hem immers vooral bij de oudere bezoekers en die hebben totaal andere wensen dan het huidige jonge publiek.

De moderne grote bioskoopcomplexen hebben volgens de krant Die Welt weinig sfeer. "De popcorn en de geur van reinigingsproducten zorgen er voor een speciaal parfum," schrijft Welt-journalist Hanns-Georg Rodek. "Bovendien heeft men er het gevoel dat er slechts een kleine aanpassing nodig is om er ook een gemiddeld verzekeringsbedrijf in onder te brengen."

Rodek stelt dat de bioskoop met een reeks problemen - het dvd-succes, het internet, het flauwe aanbod - wordt geconfronteerd, maar vraagt zich af of de sector erop voorbereid is om in de toekomst een ander publiek te ontvangen. Daarbij verwijst hij vooral naar de ouderen, want volgens de analisten zal het aandeel van de tieners - twee decennia de belangrijkste doelgroep - in Duitse bioskopen zal teruglopen van 17 miljoen tot 15,5 miljoen in 2010 en 14,5 miljoen in 2020.

"Indien het medium zijn publiek wil houden, moet het zijn kinder- en jongeren-gerichte benadering aanpassen," stipt Rodek aan. "Zowel het filmaanbod als de sfeer en het imago van de bioskoopsector moet veranderen. Het medium moet naar twaalf decennia leren om volwassen te zijn."

Hij stelt daarbij dat het bioskoopbezoek nog altijd gedragen wordt door de filmacteurs en de wens van de bezoeker om samen met iemand anders iets te doen. "De aantrekkingskracht van de speciale effecten is duidelijk afgenomen," aldus Rodek. "Vorig jaar voelde nog tien procent van de bezoekers zich daardoor aangetrokken, maar dat is dit jaar teruggevallen tot vijf procent."

Dat is volgens de Welt-journalist ook best te begrijpen. "Wanneer men geen truckage-liefhebber of hardcore filmfanaat is, raakt men niet vlug onder de indruk van die effecten," benadrukt hij. "De Hollywood-film - toch nog altijd de belangrijkste sector binnen de filmindustrie - slaagt er duidelijk niet in om zich aan te passen aan de veranderende eisen. Het is kinderachtig, levert massaproducten en presenteert zijn producten als een McFilm."

Weinig bioskopen zijn volgens Rodek plaatsen waar men zich behaaglijk voelt. "Dat wordt bovendien erger naarmate men ouder wordt," voert hij aan. "Ze liggen gevangen in winkelcentra, wat enkele tijd geleden nog als het summum van synergie-effecten werd beschouwd, maar inmiddels steeds meer mensen afschrikt."

Rodek stipt aan dat dit nog een gevolg is van de zeepbel van de jaren negentig. "Dat is echter al lang verleden tijd en vele van de toen succesvolle virtuele concerns zijn inmiddels in rook opgegaan," benadrukt hij. "Maar de bioskoop uit die tijd staat er nog altijd als een achterhaald monument van een wereldconcept, waarin alleen het aantal verkochte zitplaatsen en popcorn-bekers telde."

Die multiplexen zijn volgens Rodek wijdse, lichte structuren die grenzeloosheid en een oneindig optimisme suggereren. "Ze zijn dan misschien objectief gezien representatieve voorbeelden van het tijdperk van de globalisering, maar ze staan loodrecht tegenover tegen het subjectieve gevoel van een groot gedeelte van hun doelgroep, die veel meer van het intieme houdt dan van het extraverte," voert hij aan.

Rodek stelt dat de bioskoop steeds een oord was waar emotionele geborgendheid gezocht werd. De bioskoop moet volgens hem dan ook oppassen dat de kilte van de huidige multiplexen uiteindelijk niet zal afstralen op de prestaties van de concerns en ook de winstcijfers naar het vriespunt zal doen dalen.