Azië toch geen goudmarkt voor voetbal?

Net zoals het bedrijfsleven kijken ook de grote Europese voetbalclubs met veel interesse naar de Aziatische groeimarkt. Ze zien er immers grote mogelijkheden voor het uitbouwen van hun marketing.

"Manchester United heeft deze zomer China, Hong Kong en Japan bezocht," benadrukt BBC-journalist Bill Wilson. "Ook Real Madrid speelde in Peking en Tokyo. Bij Barcelona stonden Tokyo en Macao op het programma."

Liverpool moest normaal eveneens in Japan in actie treden, maar vervangt die trip door een winters bezoek aan Tokyo voor het World Club Championship. Everton, Manchester City en Bolton speelden op een tornooi in Thailand en Tottenham Hotspurs bezocht Zuid-Korea.

Het Schotse Celtic kocht inmiddels de Japanner Shunsuke Nakamura, gedeeltelijk voor de mogelijkheden die hij biedt voor het creëren van commerciële spin-offs, vooral in Japan en het Verre Oosten.

"Maar zoals Manchester United en Real Madrid eerder deze week moesten ondervinden, zou er wel in het Oosten wel eens een daling van de interesse kunnen optreden in plaats van financieel onbegrensde mogelijkheden," merkt Wilson op.

"Stadions waren minder dan half gevuld, de locale media waren bijzonder kritisch en de locale spelers waren niet te spreken over de houding van de supersterren," voegt hij daar aan toe. "De clubs beschouwden Azië als een goudmijn, maar in de meeste gevallen hebben ze alleen maar klatergoud gevonden," benadrukte professor Tom Cannon van de Kingston University Business School.

Hij voegde er aan toe dat de clubs meestal vier doelstellingen voor ogen hebben met een dergelijk Aziatisch avontuur. "Ze denken daarbij aan nieuwe sponsoringovereenkomsten, wedstrijdvergoedingen, merchandising en overzeese televisierechten," aldus Cannon.

Zo tekende Chelsea een overeenkomst met het Zuid-Koreaanse Samsung, terwijl Everton gesponsord wordt door Chang Beer uit Thailand. Manchester United verdiende tijdens zijn recentste Aziatische toer minsten 3 miljoen Britse pond. Tegelijkertijd hebben Aziatische overheden beloofd de strijd de zullen aangaan met de namaak voetbalshirts.

"De clubs hebben ervaren hoe succesrijk de tournee van Real Madrid vorig jaar was en zij pikken ook graag een graantje mee," merkte professor Cannon op. "Maar de meeste clubs hebben hun populariteit in het Verre Oosten overschat. Everton en Manchester City hebben weliswaar een Chinese speler, maar spreken het Aziatische publiek niet echt aan. Hetzelfde geldt voor Bolton."

Cannon benadrukte dat de interesse van de Aziatische fans alleen absolute topclubs zoals Manchester United en Real Madrid geldt en in Japan alleen voor enkele supersterren zoals David Beckham. "Maar zelfs voor de grote namen liep het dit jaar niet echt zoals men verwacht had."

Zo kwamen er voor de wedstrijd tussen Peking Hyundai en Manchester United amper 25.000 toeschouwers opdagen. "Bovendien werden de Spaanse spelers door de locale media en fans ervan beschuldigd zich afstandelijk en koud te gedragen, terwijl Beckham het op het terrein aan de stok kreeg met een Japanse speler," merkt Wilson op.

"Naarmate spelers zich meer bewust worden van hun eigen economische macht, zijn ze minder geneigd het marketing spel mee te spelen," becommentarieerde professor Cannon die houding. "Het gebrek aan enthousiasme is duidelijk en dat wordt overgebracht naar de locale fans, spelers en media. Die willen geen support-act zijn voor de beroemdheden."

Cannon voegde er aan toe dat de clubs zich nu wellicht realiseren dat ze niet gewoon kunnen binnenvallen, enkele oefenpartijtjes afwerken en hun wedstrijdvergoedingen opstrijken. "Marketing strategieën moeten de kans krijgen om zich op lange termijn te ontwikkelen," meende hij. "Indien de clubs een echte daar een echte basis willen uitbouwen, moeten overdreven verwachtingen worden vermeden."

Harry Philp, managing director van Hermes Sports Partners, voegde er aan toe dat voor de clubs op de thuismarkt een zekere saturatie is opgetreden. "Er wordt dan ook reikhalzend uitgeken naar de onbetreden markten in de Verenigde Staten en Azië," stipte hij aan.

Volgens hem moeten de Europese clubs in het Verre Oosten echter nog altijd de sleutel tot het succes vinden. "Manchester United zegt wel 23 miljoen fans te hebben in China, maar toch komt slechts een miniem gedeelte van de clubomzet uit het Verre Oosten," voerde hij aan.

"Het is nog altijd een probleem om die Aziatische interesse om te zetten in inkomsten," aldus nog Philp. "Blijkbaar heeft nog niemand de juiste formule gevonden. Spijtig genoeg gaat die haast om de Aziatische markt te veroveren nu gepaard met een saturatie-effect."

Manchester United stelt trouwens dat de club niet uit is op geldgewin op korte termijn. "De tournee gaf ons ook niet het idee dat onze populariteit afneemt," aldus het clubbestuur.

Maar professor Cannon benadrukte dat de clubs zich meer bewust moeten zijn van de verschillen tussen de Aziatische landen en ook van de vele culturele en sociale gegevenheden in een land zoals China. "Men kan hier niet werken met internationaal geldende prijzen," waarschuwde hij. "Er wonen inderdaad een aantal rijke mensen, maar men mag niet vergeten dat vele Aziatische landen nog altijd ontwikkelingslanden zijn."