Individu oordeelt uit bescherming voor eigen reputatie

Mensen zijn sneller geneigd om het ongepast gedrag van anderen te veroordelen wanneer ze het gevoel hebben dat ze in het oog worden gehouden. Dat is de conclusie van een onderzoek van het departement filosofie aan de University of Sydney. Het fenomeen heeft volgens onderzoeksleider Pierrick Bourrat vooral te maken met de bezorgdheid van mensen over de eigen reputatie. Wanneer anderen zouden opmerken dat ongepast gedrag niet wordt afgekeurd, zou men volgens Bourrat immers zelf onder verdenking kunnen komen te staan.

"Mensen die een uitdrukkelijke steun voor een aantal vastgelegde gedragsnormen tentoon spreiden, zouden mogelijk hun eigen reputatie willen beschermen," merkt Pierrick Bourrat op. "De mogelijke aanwezigheid van controle activeert wellicht de interne morele normen." Het feit dat mensen hun publieke oordeel aanpassen aan de mogelijke percepties over hun reputatie, laat volgens de onderzoekers veronderstellen dat dergelijke verklaringen een belangrijke rol spelen in het coöperatieve gedrag.

De resultaten van het onderzoek bieden volgens Bourrat een mogelijke verklaring voor onder meer politieke en religieuze gedragingen. "Politici brengen in interne kring vaak visies naar voor die in het openbaar anders worden voorgesteld," voert hij aan. "Bovendien geeft het ook een mogelijke verklaring voor het concept van de alomtegenwoordige, alziende goed. Het individu lijkt immers gevoelig te zijn voor het oordeel van die alleswetende aanwezigheid."