Oceaanlawaai bedreiging voor zeezoogdieren

Oceaangeluiden, afkomstig van militaire sonar, scheepvaart en booractiviteiten vormen een steeds grotere bedreiging voor dolfijnen en walvissen, die op het geluid voortgaan voor het paren, het zoeken van voedsel en het ontlopen van vijanden. Dat is de conclusie van een rapport van de Amerikaanse Natural Resources Defense Council.

Het groeiende oceaanlawaai vormt volgens de studie zowel onmiddellijk levensbedreigende omstandigheden als gevaar voor gedragsveranderingen op langere termijn. Onder meer het gebruik van sonar door het leger zou verantwoordelijk zijn voor het aanspoelen van walvissen.

Daarbij werden bij gestrande walvissen in september 2002 op de Canarische eilanden bloedingen vastgesteld in de hersenen, terwijl ook de lever en nieren van de dieren beschadigd zouden zijn. "Dit soort symptomen is nooit eerder vastgesteld bij zeezoogdieren," benadrukte Michael Jasny, auteur van het rapport. "Sonar blijkt walvissen niet alleen te doen stranden, maar hen ook lichamelijk letsel toe te brengen."

Vermoed wordt dat het fenomeen te maken heeft met een decompressie of caissonziekte. De sonar zou de dieren in paniek brengen, waardoor ze te snel naar de oppervlakte willen komen of dieper duiken vooraleer ze hun stikstof kunnen uitademen. Dit laatste zou in het bloed stikstofbellen veroorzaken.

De Natural Resources Defense Counsel heeft de Amerikaanse marine vorige maand voor een rechter in Los Angeles gedaagd om het gebruik van bepaalde sonar-apparatuur in vredestijd te laten verbieden. Tegelijkertijd werd aan de National Marine Fisheries Service gevraagd om de wet op de bescherming van de zeezoogdieren nauwgezetter te controleren.

Verder benadrukte Jasny dat de olie-exploratie zorgt voor lagere vangsten van heilbot, kabeljauw en andere vissoorten. Dit zou te wijten zijn aan verwondingen in het binnenoor, wat de overlevingsmogelijkheden van de dieren sterk in het gedrang zou brengen.

De NRDC vraagt voor bepaalde biotopen dan ook permanente beperkingen van het geluidsniveau. Elders worden tijdsgebonden beperkingen vooropgesteld. Zo zouden seismische tests voor de westkust van Afrika moeten verboden worden tijdens de paartijd van de walvissen.