Restauratie Bolshoi in gevaar?

Enkele weken geleden is het beroemde Bolshoi-theater in Moskou gesloten voor een periode van drie jaar. Tijdens die tijd zou er een gigantische renovatie plaats hebben met een prijsticket van 880 miljoen dollar. Maar de Russische minister van economie German Gref heeft de theaterdirectie nu van extravagantie beschuldigd en wil dat budget terugschroeven tot 317 miljoen dollar.

"De restauratie moest van het Bolshoi de evenknie make van Covent
Garden in Londen en La Scala in Milaan," merkt Times-correspondent Jeremy Page op. "Maar nu weigert de Russische regering de rekening van de werken goed te keuren. Daarop heeft Nikita Shangin, de hoofdarchitect van het Bolshoi, gedreigd met opstappen indien het originele budget niet wordt gehandhaafd."

Shangin hield vol dat het project onmogelijk kan gerealiseerd worden
met een budget van 317 miljoen dollar. "Dat is voldoende om enkele kleine werken uit te voeren, maar een complete reconstructie zou uitgesloten zijn," voerde hij aan. "Aan een dergelijk werk neem ik geen deel."

Het Bolshoi theater werd in 1824 gebouwd en is het oudste theatergebouw van Rusland. Zowel het Bolshoi ballet als de Bolshoi opera zijn er gevestigd. "Maar door een decennium van verwaarlozing na afloop van het Sovjet-tijdperk, zakken de fundamenten van het gebouw weg en het verouderde machinepark backstage laat het geregeld afweten," stipt Page aan. Bolshoi-directeur Anatoly Iksanov verklaarde dat het gebouw een gevaar betekent voor de acteurs en het publiek.

Het origineel plan voorzag in een complete reconstructie van het gebouw, met nieuwe apparatuur, nieuwe garderobes en liften en het vergroten van de ondergrondse opslagruimte. "Shangin merkte op dat het meer dan zes jaar duurde om het dossier klaar te krijgen," zegt Page. "Dat was volgens hem vooral te wijten aan het gebikkeld tussen traditionalisten en modernisten."

De Russische president Poetin verleende in maart dit jaar zijn goedkeuring aan de plannen. Tevens werd een startdatum vastgelegd, met de opmerking dat de budgetten niet mochten overschreden worden. "Maar architect Shangin zegt geschokt geweest te zijn toen minister Gref in juli de budgetten in vraag stelde," voert Page aan.

Shangin wees erop dat de minister blijkbaar boos wat dat het Bolshoi zijn budget niet had afgestemd op de renovaties van andere grote theaters, zoals La Scala in Milaan. "Maar het is niet eerlijk om het Bolshoi-project te vergelijken met de relatief goekope restauratie van La Scale," voerde hij aan. "Wij moeten een monument bewaren, maar tegelijkertijd een functioneel, modern complex creëren."

Minister Gref was volgens Shangin op een ontmoeting met de architect door zijn omgeving voorbereid. "Ik had geen gesprek verwacht over statistieken, want ik had geen discussie verwacht," zei de architect. "Het lijkt er sterk op dat de minister zijn beslissing vooraf al had genomen."

Eén bedrijf zou voorgesteld hebben om het werk te klaren voor 317 miljoen dollar, maar Shangin stelde dat al snel duidelijk bleek dat dit geen realistische schatting was. "Nu de resultaten van zes jaar werk vernietigd dreigen te worden, moet ik iedereen duidelijk maken dat we geen geld stelen en dat elke cent goed wordt besteed," kloeg de architect.

De Times-journalist wijst erop dat de budget-perikelen niet de eerste rel zijn rond het theater. "Eerder dit jaar protesteerden jonge pro-Poetin activisten tegen de opvoeringen van 'Rosenthal's Children', de eerste originele Bolshoi-opera in een kwarteeuw.

"Het libretto was geschreven door de avant-gardist Vladimir Sorokin, die volgens de activisten in zijn roman 'Blue Lard' uit 1999 pornografie en homoseksualiteit promootte," merkt Page op. "De roman beschrijft een sado-masochistische ontmoeting tussen de clonen van Jozef Stalin en Nikika Chroetsjev.

Vorig jaar daagde Anastasia Volochkova, één van de prima ballerinas van het Bolshoi, het theater voor de rechter nadat ze was ontslagen omdat ze te zwaar was geworden om door de andere dansers opgetild te worden. "Volochkova verloor het geding," aldus Page.

Het Bolshoi Ballet begon in 1773 als een dansschool voor het weeshuis van Moskou. Het theater werd geopend in 1824 en bracht tot 1840 uitsluitend Russische werken. In 1877 ging hier ook het Zwanenmeer van Tchaikovsky in première.