Hoe groot kunnen cruise-schepen worden?

Cruise-schepen worden steeds groter. Door die afmetingen zijn ze rendabeler dan kleinere exemplaren, maar die omvang zorgt ook voor problemen. Havens krijgen het steeds moeilijker om die mastodonten te ontvangen en milieubewegingen klagen over de groeiende afvalberg die ze veroorzaken.

"Cruise-rederijen proberen elkaar de loef af te steken met steeds grotere en langere schepen, vol met voorzieningen zoals gigantische winkelpromenades en schaatsbanen," stipt het persbureau Associated Press aan. "Cruiseschepen waren oorspronkelijk niet meer dan opgelapte ferries met weinig booractiviteiten, maar nu zijn ze groter dan vliegdekschepen."

Marktleider Carnival lanceerde vorig jaar de Queen Mary 2, het grootste passagierschip van de wereld. Maar volgend jaar laat rivaal Royal Caribbean Cruises de Freedom of the Sead, een nog groter schip, te water. "Daarmee willen de rederijen tegemoet komen aan een groeiende vraag, maar deze megaschepen creëren ook nieuwe problemen," merkt het persbureau op.

Vele havens klagen dat deze schepen het bijzonder moeilijk maken om in enkele uren duizenden mensen te verwerken. Milieugroeperingen protesteren omdat deze grotere schepen voor meer vervuiling zorgen. De rederijen stellen echter dat er maatregelen genomen zijn om deze problemen tot een minimum te beperken.

Zo is het volgens hen nu mogelijk om online in te checken, waardoor ellenlange files in de haven vermeden kunnen worden.

De meeste passagiers lijken volgens Associated Press echter gelukkig met de megaschepen. "Sinds meer dan een decennium, groeit het aantal passagiers met ongeveer acht procent per jaar," zegt het persbureau. "Gegadigden willen vooral een cruise met één van de nieuwe grote schepen."

Adam Goldstein, topman van Royal Caribbean, merkte op dat hij tevreden zou zijn met kleinere schepen indien die een grotere winst zouden opleveren dan de grote schepen. "Maar dat is niet het geval," voegde hij daar aan toe. "Het publiek stemt met zijn portefeuille." Zijn collega Micky Arison, topman van Carnival, wees erop dat de rederijen de kleinere schepen helemaal niet afzweren. "De 79 schepen van Carnival hebben een capaciteit van 150 tot 3.800 passagiers," vertelde hij aan Associated Press.

Hij voegde daar aan toe dat er schepen zijn voor een uiteenlopend publiek en met uiteenlopende afmetingen. "Dat is net zoals in de hotelindustrie," aldus Arison.

Het eerste moderne cruiseschip kon in de jaren zestig amper 560 passagiers opvangen. Maar in de jaren tachtig kocht Carnival drie nieuwe schepen met elk een capaciteit van 1.800 opvarenden. "Destijds vroegen vele analisten zich af of er voldoende reizigers waren om die schepen te vullen en zelfs Arison heeft toegegeven dat die stap een beetje gek was," merkt het persbureau op.

De Freedom of the Seas zal plaats bieden aan 4.370 opvarenden, maar Carnival denkt eraan om een schip te bouwen dat het Caribbean-pronkstuk van de troon zou stoten. Concrete plannen zijn er echter nog niet.

Een aantal reizigers is echter niet opgezet met die wedloop. Ze zijn het stilaan beu om op die megaschepen eindeloos in de rij te moeten aanschuiven bij het buffet en te moeten vechten voor een dekstoel. Cruising moet voor hen relaxerend zijn. Anderen zijn dan weer gek op de reusachtige schepen omdat ze er miniatuur-golf kunnen spelen en eindeloos naar de mensen kunnen kijken.

Een dergelijk megaschip heeft een kostprijs van meer dan 800 miljoen dollar, maar kan de rederijen volgens Associated Press heel wat geld besparen. "Grotere scheppen kunnen meer passagiers vervoeren en die extra inkomsten stijgen op termijn uit boven de investeringskosten," benadrukt analist Bill Warlick, topman van Fitch Ratings.

Over een periode van zes maand zag Carnival zijn nettowinst met veertig procent stijgen tot 735 miljoen dollar, op een omzet van 4,92 miljard dollar, een groei van 16 procent tegenover vorig jaar. Caribbean zag zijn winst tijdens de eerste helft aangroeien tot 290 miljoen dollar, een stijging van 33 procent tegenover vorig jaar. De omzet steeg met 8 procent tot 2,2 miljard dollar.

Het manoeuvreren met deze schepen in de havens legt volgens Associated Press echter een zware druk op de cruise-bestemmingen, vooral de kleinere plaatsen. Zo investeerde de haven van Antigua onlangs 22 miljoen dollar om grotere schepen te kunnen opvangen, maar het is volgens het havenbestuur niet duidelijk of de Freedom er zal kunnen aanmeren.

"Het zou een bijzonder zware opdracht zijn om nog eens opnieuw kapitaal te verzamelen voor een nieuwe bagger-operatie," aldus het havenbestuur. "De kleinere havens vrezen ook dat de wisselende smaak van de passagiers de rederijen voor andere bestemmingen zou doen kiezen. Er bestaat altijd de kans dat nieuwe trends en nieuwe bestemmingen het moeilijk maken om de cruises aan te trekken."

Associated Press merkt echter op dat zelfs de grote havens het bijzonder lastig hebben met deze megaschepen. "De haven van Miami investeert 350 miljoen dollar in verbeteringen aan de infrastructuur om meer mensen te kunnen ontvangen," aldus het persbureau. "Dat omvat betere wegen, grotere parkeergarages en twee nieuwe terminals, maar ook grotere veiligheidsmaatregelen na de terroristische aanslagen van 9/11."

Rederijen stellen dat de nieuwe, grotere schepen technologisch beter zijn uitgerust, zodat het leefmilieu beter is beveiligd tegen het afvalwater en andere pollutie die wordt veroorzaakt. "Maar dat kan milieubewegingen niet overtuigen," aldus nog Associated Press.

"De grotere schepen zullen ook steeds een grotere vervuiling veroorzaken," betoogde Russell Long, oprichter van de milieuvereniging Bluewater Network. "De megaschepen van vandaag zijn even grote als kleinere steden. De afvalberg die ze elke dag veroorzaken, wordt dan ook steeds groter."