Grieken gewekt uit Olympische droom

Griekenland doorworstelt een bijzonder moeilijke periode. Van de Olympische euforie van vorige zomer is vandaag weinig of niets overgebleven en de economische problemen wegen zwaar op het leven van de Grieken.

"Tijdens de zomer van vorig jaar leefden de Grieken in een hemel," schrijft Nikos Späth in de krant Die Welt. "Ze werden Europees voetbalkampioen en organiseerden op een professionele manier het grootste sportgebeuren van de wereld. Eén jaar later is er van die euforie echter niets overgebleven."

Späth wijst erop dat in november vorig jaar aan het licht kwam dat de Griekse regering jarenlang valse financiële cijfers had doorgestuurd naar de Europese Unie. "Alleen met dat geknoei heeft het land zijn toetreding tot de Eurozone kunnen realiseren," voegt de Welt-journalist daar aan toe.

Vervolgens moest minister van financiën Georgios Alogoskoufis toegeven dat de Olympische Spelen in plaats van de geplande 4,6 miljard euro in realiteit minstens 9 miljard euro verlies had opgeleverd. Daarnaast moest hij ook erkennen dat de staatskas een tekort van 6,1 procent vertoont. De staatschuld steeg in 2004 tot 110,5 procent van het bruto binnenlands product.

"De sfeer in het land is op dit ogenblik tamelijk slecht," benadrukt Symeon Filippidis, directeur van het bedrijf S&F Consulting Engineering. "Na de organisatie van de Olympische Spelen had men economisch duidelijk meer verwacht."

De gehoopte boom na de Olympische Spelen is uitgebleven. "Met de buitenlandse investeringen ziet het er heel slecht uit," merkt Filippidis op. "Investeerders schrikken terug voor de bureaucratie en hoge belastingen. Het toerisme zorgt slechts voor heel flauwe impulsen en de Griekse consumenten houden zich op de vlakte."

De Griekse economie kende vorig jaar een groei van 4,2 procent, maar dat zakte dit jaar terug tot 3,5 procent. "Die heeft nagenoeg uitsluitend te maken met de scheepvaart, een goede export en infrastructuurprojecten," aldus Die Welt. "Maar deze laatste werden nagenoeg uitsluitend met EU-gelden gefinancieerd."

Voor het hele jaar hoopt de Griekse regering op een groei van 3,9 procent. "Maar dat is een bijzonder optimistische visie," benadrukt de krant. "De Europese Unie en de OESO houden het voor Griekenland op een groei van 2,8 procent. Dan krijgt minister Alogoskoufis het bijzonder moeilijk om zijn streefdoelen te halen. Hij wou immers naar een staatstekort van 3,5 procent, om in 2006 onder de 3 procent, zoals door het Stabiliteitspakt wordt voorgeschreven, te duiken."

Indien die doelstelling voor 2006 niet gehaald wordt, zou dit Griekenland boetes van miljarden euro's kunnen opleveren. "Maar het ziet er niet naar uit dat de Olympische miljarden veel zullen opleveren," merkt Späth op. "Eén jaar na het evenement ligt de meeste sportinfrastructuur er ongebruikt bij, op uitzondering van het Spyridon Louis-stadion in Athene en het Karaiskaki-stadion in Pireus, waar voetbalteams uit de hoogste afdeling hun thuiswedstrijden afwerken."

Onlangs heeft de Griekse regering bepaald dat sommige sport-infrastructuur ook voor andere activiteiten kan gebruikt worden. "Maar veel geld zal dit wellicht niet opleveren," meent de Duitse krant.

Op het terrein van de voormalige luchthaven Hellinikon, waar een wildwater-gebied werd aangelegd voor kano en kajak. "Daar zou een pretpark kunnen ingericht worden," aldus nog Späth. "De badmintonhal zou de eerste kunstijsbaan van Griekenland kunnen worden."

Het Olympisch dorp, dat een investering van 350 miljoen euro vergde, zou omgebouwd worden tot een gebied met 3.200 sociale woningen. "Maar dat zijn allemaal alleen maar plannen," merkt de ondernemer Filippidis op. "Die zijn in Griekenland altijd groot, maar worden zelden gerealiseerd. Voor er iets gebeurt, is al die infrastructuur vervallen."

De eerste tekenen daarvan zijn volgens Die Welt al op te merken in het Olympia-gebied in het Maroussi-stadsdeel van Athene. "Het Olympiastadion vertoont al bruine roestplekken, drooggevallen waterfonteinen liggen vol met kapotte bierflessen."

Ook de toeristen zijn volgens de krant niet geïnteresseerd in de Olympische realisaties in Maroussi. "De drukkende sfeer van het gebied spreidt zich uit over de hele stad," benadrukt Späth. "Vele bezoekers maken een grote boog rond Athene. "De bezettingsgraad van de hotels in de Griekse hoofdstad is dit jaar van 56,5 op 54 procent teruggevallen. Dat is één van de slechtste resultaten van Europa, hoewel Athene duidelijk aantrekkelijker geworden is."

Het toerisme heeft zich volgens Die Welt dan ook niet ontwikkeld zoals verwacht was. "De meeste schattingen gaan uit van een kleine groei, vooral op de Griekse eilanden," zegt Späth. "Maar zelfs met een groei van zeven procent ten opzichte van de 13,1 miljoen bezoekers in 2004, blijft men nog ver verwijderd van de 14,9 miljoen tijdens het recordjaar 2004."

Het probleem is hier de concurrentie van goedkope bestemmingen in de directe omgeving. "Na de prijsstijgingen door de euro kan Griekenland niet meer concurreren met Turkije, Kroatië en Bulgarije," stipt Späth aan. "Griekenland moet zich dan ook richten op een hogere klasse van toeristen."

Die prijstijgingen treffen ook de Griekse consumenten. De kosten van het levensonderhoud voor een familie met twee kinderen liggen volgens het verbruikersinstituut Inka op ongeveer 1.960 euro, huur niet meegerekend. In 2002 was dat amper 1.643 euro. "Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat goedkope kredieten vandaag bijzonder veel bijval kennen in Griekenland," stipt de krant aan.

De Griekse premier Kostas Karamanlis heeft wel een economisch wonder beloofd, maar Späth benadrukt dat de bevolking zwaar de buikriem zal moeten aanhalen. Er is nu al een werkloosheidsgraad van 10,5 procent en de levenslange arbeidsgarantie in vele Griekse staatsbedrijven zal moeten afgeschaft worden. Die harde koers heeft tijdens de voorbije weken dan ook tot twee algemene stakingen geleid.