Bedreigen Polen de Zweedse gezondheidszorg?

De wereldberoemde Zweedse gezondheidszorg dreigt in gevaar te komen door het steeds groter aantal Poolse tandartsen en Thaise geneesheren die in het Skandinavische land praktijken opzetten aan tarieven die slechts een fractie bedragen van de officiële normen.
"Zoals de Poolse loodgieter in Frankrijk het symbool is geworden van de bedreiging van goedkope werkkrachten uit de nieuwe EU-landen, worstelen de Zweden met het fenomeen van Poolse tandartsen en Thaise dokters die veel minder aanrekenen dan hun Zweedse concurrenten," meldt het persbureau AFP.

In Stockholm was er eerder dit maand 'City Dental', een medisch centrum met uitsluitend Poolse tandartsen. "Betekent dit het einde van het Zweedse model," vroeg tandarts Marja Torsteinsrud zich af in een lezersbrief aan de krant Dagens Nyheter. "Op korte termijn zijn de patiënten gelukkig, maar uiteindelijk zullen alleen zakenlui en profiteurs aan het langste eind trekken."

"Het is inderdaad een probleem," gaf Ingeman Olsson, woordvoerder van het Zweedse ministerie van gezondheidszorg toe. "Maar de regering heeft altijd gezegd open te staan voor concurrentie indien die op een eerlijke en wettelijke manier zou worden gevoerd."

Gesteld wordt dat het team van Poolse tandartsen Zweden na zes maanden zou verlaten, zodat de extreme sociale bijdragen zouden kunnen vermeden worden. De groep zou dan voor weer zes maanden vervangen worden door een ander Pools team. "Deze praktijken zijn tegen de geest van de Zweedse wet," aldus Ollson. "Maar van illegaliteit is er wellicht geen sprake."

Kort na de komst van de Poolse tandartsen, opende ook een Thais ziekenhuis in Stockholm een informatiecentrum. Dat moest de Zweden ervan overtuigen om naar Thailand te reizen voor een private behandeling, waardoor lange wachttijden in Zweden vermeden konden worden.

"In Zweden kan een wachttijd voor een behandeling of operatie uitlopen van twee tot tachtig weken," benadrukte Leif Erre, hoofd van het Zweedse bedrijf RelaxU, dat de reizen naar Thailand organiseert. Klanten moeten reis, verblijf en behandeling zelf betalen, maar dit blijkt nog goedkoper te zijn dan de prijzen in Zweden.

Zo kost oogchirurgie met laser in Zweden ongeveer 12.000 kronen (1.300 euro) per oog, maar in Thailand 14.500 kronen voor twee ogen. Ollson stelde echter dat de Zweden inmiddels voor niet-dringende behandelingen een behandeling binnen de drie maanden gegarandeerd krijgen.

"Er is geen enkele reden om naar het buitenland te reizen, behalve misschien voor plastische chirurgie," voerde hij aan. "Daarvoor kan men inderdaad wellicht naar Thailand gaan. Het is goedkoper en men heeft er meteen een leuke vakantie."

Maar het aanbod van lage loonlanden heeft volgens insiders ook effect op de sociale zekerheid zelf. Zo heeft Stockholm plannen om in Letland een rehabilitatiecentrum op te zetten voor jonge drugverslaafden. Het centrum zou bemand worden door Zweeds en Lets personeel en verslaafden van beide landen behandelen.

Daarmee wil men het drugprobleem aanpakken in samenwerking met andere landen uit het Baltische gebied, dat een belangrijke route is voor drughandelaars. Maar het verwijzen van Zweedse patiënten naar een goedkoop EU-land en het verhuizen van jobs in de gezondheidszorg naar het buitenland, wordt door velen beschouwd als sociale dumping.

Olsson stelde echter dat de invloed op het Zweedse zorgmodel niet overdreven moet worden. "Het echte probleem is politiek," benadrukte hij. "Het is veel bedreigender dat de conservatieven de volgende verkiezingen zouden winnen en de ziekenhuizen zouden beginnen te privatiseren."