Betaalde vakantie geen Amerikaanse traditie

Europa en de Verenigde Staten, de twee grote blokken van de geïndustrialiseerd wereld, houden er heel andere arbeidsgewoonten op na. Dat komt ook tot uiting in de regeling van de betaalde vakantie, die door Europese landen verplicht is opgelegd, maar in de Verenigde Staten wettelijk niet kan afgedwongen worden.

"Europeanen staan er niet versteld van dat tijdens de maand augustus allerlei handelszaken, van restaurants tot apothekers, voor verscheidene weken gesloten zijn," merkt Thomas Fuller op in The
International Herald Tribune. "Europeanen blijven hun zomervakanties ernstig nemen."

Fuller heeft het daarbij over de verlaten woonstraten in Noord-Europese steden. "Dan wordt het moeilijk om te beseffen dat augustus ooit een maand was zoals elke andere," voert hij hij. "Maar in de Europese tijdslijn werden betaalde zomervakanties vrij laat ingevoerd."

Michael Huberman, docent economische geschiedenis aan de universiteit van Montreal, stipt aan dat er voor 1913 geen sprake was van betaalde vakanties. "Wie niet werkte, werd ook niet betaald," benadrukt aan. "Pas in de jaren dertig werd het principe ingevoerd in de Sovjet-Unie en andere communistische landen, waarna ook West-Europa volgde, onder invloed van de linkse partijen."

In het begin bestond die vakantie uit één of twee weken betaald verlof. "Vandaag worden bedrijven door de wet verplicht om hun werknemers vier (België, Groot-Britannië, Duitsland en Italië) of vijf weken (Oostenrijk, Denemarken, Frankrijk en Zweden) betaalde vakantie te gunnen," zegt Huberman.

Hij voegt er echter aan toe dat de betaalde vakanties in werkelijkheid langer duren, dankzij collectieve arbeidsovereenkomsten en andere compensaties. "Zo komt men in Italië aan gemiddeld 7,9 weken betaalde vakantie," benadrukt hij. "In Duitsland zijn er gemiddeld 7,8 weken verlofdagen en in Frankrijk 7 weken."

Huberman vindt het opmerkelijk dat langere vakantieperiodes in de Verenigde Staten nooit echt ingang hebben gevonden. "De Verenigde Staten en Australië zijn de enige landen in de geïndustrialiseerde wereld waar er geen minimumnorm is gesteld voor vakanties," voert hij aan.

Uit cijfers van het Amerikaanse Bureau of Labor Statistics blijkt dat 23 procent van de werknemers uit de private sector van hun bedrijf geen betaald verlof krijgen. "Wanneer er toch sprake is van betaalde vakantiedagen, blijft dat bovendien eerder beperkt."

Zo hebben werknemers met één jaar dienst gemiddeld amper negen dagen vakantie per jaar. "In Europa wordt gesteld dat vakantie een investering is, opdat de werknemers gezond zouden blijven," voegt Lonnie Golden, arbeidsspecialist aan de universiteit van Pennsylvania, daar aan toe. "In de Verenigde Staten bestaat die traditie niet."

Volgens sommige analisten is dat opmerkelijk verschil in arbeidsfilosofie te wijten aan de hogere belastingen die in Europa moeten betaald worden. "Daardoor hebben werknemers liever vakantiedagen, want door een salarisverhoging komen ze dikwijls in een hogere belastingsschijf terecht," aldus de krant. Anderen wijten het aan de sterkere positie van de Europese vakbonden, terwijl nog een andere strekking van mening is dat langere werkperiodes gewoon in de Amerikaanse psyche verweven zitten.